Browsing by Author "Aslan, Zekiye"

Now showing 1 - 1 of 1
  • No Thumbnail Available
    Item
    ANKARA İLİ ÇANKAYA İLÇESİNDE GIDA PERAKENDECİLİĞİNDE ÜRETİCİ VE MARKET MARKALI ÜRÜNLERİN TÜKETİCİ TERCİHLERİ AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA
    (FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, 2005) Aslan, Zekiye; Albayrak, Mevhibe
    Bu çalışmada, market markalı gıda ürünleri ile üretici markalı gıda ürünlerini satın alan tüketicilerin sosyo-ekonomik özelliklerinin belirlenmesi, sözkonusu ürünlere karşı tutumlarının ortaya konulması ve buna yönelik tercihlerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Bu çerçevede iki grup tüketicinin; farklı markalı ürünlerin ambalaj ve fiyatlarına karşı duyarlılıkları, market markalı ürünlerin kalitelerinin satış yapılan mağaza isimleri ile ilişkilendirilmesi konusundaki düşünceleri, ürün çeşitliliği, teşhir-promosyon çalışmalarının yeterliliği ve markaların güvenirliliği ile ilgili tutumları, satınalmayı etkileyen unsurlar ile tüketicilerin market markalı ürünleri taklit olarak görüp görmedikleri ortaya konulmuştur. Araştırmada, Ankara ili Çankaya ilçesinde incelenen 217 tüketiciden 81’inin (% 37,3) market markalı gıdaları tüketmeyip sadece üretici markalı gıdaları tükettikleri, 136’sının (% 62,7) ise üretici markalı gıdaların yanı sıra market markalı gıdaları da tercih ettikleri belirlenmiştir. Tüketicilerden % 75,6’sı marketlerin müşterilerine alışverişlerinde avantaj sağlamak amacıyla sundukları market kartlarından en az birine sahipken, % 24,4’ü bu kartlardan hiçbirine sahip değildir. İncelenen tüketicilerden % 89,9’u market markalı ürünleri bilmekte, % 10,1’i ise bilmemektedir. Sadece üretici markalı gıdaları satın alan tüketicilerin % 46,9’u daha önce market markalı ürünlerden kullanıp şu anda tercih etmemektedir. Tüketicilerin % 32,1’i bu ürünleri kaliteli olmadığını düşündükleri için, % 14,8’i ise hem kullanıp beğenmedikleri hem de kaliteli olmadıkları için satın almamaktadır. Market markalı gıdaları kullanan tüketicilerin % 55,1’i market markalı ürünleri düşük fiyatlı olmasından dolayı, % 21,3’ü ise düşük fiyatlı olmasının yanısıra, denemek amacıyla da satın almaktadır. Tüketicilerin market markalı ürünlerde en fazla tükettikleri ürün grubu % 25,7 ile temizlik ürünleri iken, bunu % 23,5 ile kuru gıda takip etmektedir. İncelenen tüketicilerin market markalı olduğunu bildikleri bir ürünü % 62,7’sinin satın alacağı, % 19,8’inin almayacağı ve % 17,5’inin de durum karşısında kararsız kalacakları belirlenmiştir. Ayrıca tüketicilerin % 44,2’sinin gıda ürünlerinde marka bağımlılıklarının olmadığı, % 55,8’inin ise marka bağımlısı oldukları belirlenmiştir. Marka bağımlılığı ile yaş, öğrenim durumu, gelir durumu ve meslek arasında anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Her iki grup tüketicinin üretici ve market markalı gıdalarla ilgili tutumları Likert Ölçeği ile analiz edilmiştir. Analiz sonucunda cevaplayıcıların üretici markalı gıdalarla ilgili tutumları ile bu ürünleri satın alıp almamaları arasında bazı yargılar dışında anlamlı farklılıklar olmadığı, ancak market markalı gıdalarla ilgili tutumları ile bu ürünleri satın alıp almamaları arasında anlamlı farklılıklar bulunduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda, üretici markalı gıdaları satın almayı tercih eden tüketicilerin marka ve kaliteye daha çok önem verdikleri buna karşın, market markalı gıdaları satın almayı tercih eden tüketicilerin fiyat konusunda daha hassas oldukları ve yeni markalar denemeye açık oldukları sonucuna varılmıştır. Perakendecilere, sadece üretici markalı ürünleri satın alıp, market markalı gıdaları kullanmaktan kaçınan tüketicileri de bu ürünleri kullanan tüketiciler haline getirmek için; sadece ürünlerin fiyatlarını düşük tutup, mağazada satışını yapmakla kalmayıp, öncelikle tüketici zihninde oluşan \"düşük fiyatlı ürünlerin kaliteli olmadığı\" yargısının gerek kalite imajı oluşturularak gerekse fiyat düşüklüğünün kaliteden değil, reklam giderlerinin olmamasından kaynaklandığını çeşitli kampanyalarla tüketicilere anlatarak değiştirmeleri önerilmektedir. Yine market markalı ürünlerin bilinirliliğini yaygınlaştırmak için, mağaza içi teşhirlere özen gösterildiği ve düşük maliyetli bir tanıtım aracı olan stand tanıtımlarına önem verildiği takdirde market markalı ürünlerin de bilinirlilikleri artacaktır. Doğru bir pazarlama iletişimi, ambalajlama ve daha fazla çeşidin tüketicilere sunulması ile market markalı gıdaların en az üretici markalılar kadar çekici olacağı düşünülmektedir.