Ankara Üniversitesi Akademik Arşiv Sistemi:
- Üniversitemiz Akademik ve Kültürel Mirasını toplama, saklama ve geniş kitlere duyurmak amacını taşır
- Üniversitemiz akademik çıktılarını uluslararası standartlarda dijital ortamda depolar
- Etkisini artırmak için telif haklarına uygun şekilde Açık Erişime sunar
Ayrıca Üniversitemiz Önlisans, Lisans ve Yüksek Lisans ders notlarına Açık Ders Malzemeleri sistemi üzerinden erişebilirsiniz.
Akademik Arşiv Sistemi farklı bölümlerden oluşur:
- Dergiler = Bu kategoride Ünivrsitemizde yayınlanan dergilere ulaşabilirsiniz
- Kitaplar= Üniversitemizde yayınlanan kitapları bu kategoride bulabilirsiniz.
- Gazeteler= Geçmişten günümüze bazı gazetelerin, bazı sayıları sizi tarihte bir yolculuğa çıkarıcak.
- Tezler= Yüksek Lisans, Doktora ve Uzmanlık Tezleri bu kategori altında yer almaktadır.
Recent Submissions
Türkiye Cumhuriyet Merkez bankasının kurumsal iletişiminin dönüşümü: 1990 – 2016
(Ankara Üniversitesi, 2023) Hınçal, Tangül
Merkez bankalarının zaman içinde işlevleri, yapıları, faaliyetleri veya tuttukları iktidar alanı değişmekle birlikte bu kurumlar sadece iktisadın değil tüm toplumsal yapının önemli kurumlarından biri olarak varlıklarını sürdürmektedirler. 1990'lı yıllardan itibaren bir kurumsal dönüşüm geçirerek sır kurumlardan, iletişimi var oluşlarının merkezine koydukları kurum haline gelmişlerdir. Merkez bankaları para politikasının etkinliğini artırdığı ön kabulü ile beklentileri yönetmek, bağımsızlıkları ölçüsünde hesap verebilmek için stratejik ve kurumsal bir iletişim politikası kurmaya çalışmaktadırlar. Tüm dünyada merkez bankalarının iletişimde çok önemli bir yer kapladıkları uluslararası alanda bu tezde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının iletişim kurmayan bir kurumdan iletişim politikaları inşa etmeye doğru kurumsal dönüşümü bir vaka analizi olarak eleştirel perspektiften birden çok anlam alanı üzerinden incelenmiştir.
Although central banks' functions, structures, activities or the area ofpower they hold change over time, these institutions continue their existence as one of the important institutions of not only the economy but also the entire social structure. They have gone through an institutional transformation since the 1990's, from secret institutions to institutions that put communication at the center of their existence. Central banks are trying to establish a strategic and institutional communication policy to manage expectations and be accountable to the extent of their independence, with the premise that monetary policy increases its effectiveness. In this thesis, the institutional transformation of the Central Bank of the Republic of Turkey from a non-communicating institution to building communication policies is examined from a critical perspective through multiple meaning areas as a case study.
Büyük Selçukluların ilk döneminde Şafii-Eş'arilerin Hanefî-Mu'tezilî geleneğe bakışı
(Ankara Üniversitesi, 2023) Erdem, Şeyma
Tez, "giriş, üç bölüm ve sonuçtan"tan oluşmaktadır. Giriş kısmında tezin hazırlanırken takip edilen yöntem, yararlanılan kaynaklar, amacı ve önemi, kapsam ve sınıurlılıkları, kavramsal çerçeve ile Eş'arilik ve Mu'tezile mezheplerinin doğuşu,gelişimi, temel ilkeleri ve Büyük Selçuklu döneminde mensup olanlar hakkında kısaca bilgi verilmiştir. Devamında Büyük Selçuklu Devleti'nin siyasi ve dini yapısı dört başlıkta incelenmiştir. Birinci başlıkta Büyük Selçuklu Devleti'nin kuruluşu ve devletleşme sürecinden bahsedilmiştir. İkinci başlıkta Tuğrul ve Alparslan dönemlerindeki siyasi panaroma sunulmuştur. Üçüncü başlıkta büyük Selçuklu Devleti'nin diğer devletlerle olan münasebeti ele alınmıştır. Dördüncü başlıkta ise Büyük Selçuklu Devleti'nin genel dini durumu ve mezhebi yapısı hakkında incelemelerde bulunulmuştur. Birinci bölümde Büyük Selçuklular Döneminde Eş'ari geleneğin Mu'tezile algısını oluşturan sebepler ele alınmıştır. İkinci bölümde E'şari geleneğin Mu'tezile'ye karşı mücadelesinin sosyo-politik seyri hakkında bilgi verilmiştir. Üçüncü bölümde ise Eş'ari alimlerin eserlerinde Mu'tezile'yi ele alışına yer verilmiştir. Sonuç bölümünde ise çalışmanın özeti ve değerlendirmesi yapılmıştır.
The thesis consists of "introduction, three chapters and conclusion". In the introduction part, brief information is given about the method followed while preparing the thesis, the sources used, its purpose and importance, scope and limitations, the conceptual framework, the birth, development, basic principles of Ash'arism and Mu'tazila sects and those who belonged to them during the Great Seljuk period. Afterwards, the political and religious structure of the Great Seljuk State was examined under four headings. In the first title, the establishment of the Great Seljuk State and the process of statehood are mentioned. In the second title, the political panorama in the Tugrul and Alparslan periods is presented. In the third title, the relationship of the Great Seljuk State with other states is discussed. In the fourth title, the general religious situation and sectarian structure of the Great Seljuk State were examined. In the first chapter, the reasons that make up the Mu'tazila perception of the Ash'ari tradition in the Great Seljuk Period are discussed. In the second part, information is given about the socio-political course of the struggle of the A'shari tradition against the Mu'tazila. In the third chapter, the treatment of the Mu'tazila in the works of Ash'ari scholars is given. In the conclusion part, the summary and evaluation of the study were made.
Production and structural, magnetic and caloric characterization of bonded magnetocaloric material with high thermal conductivity plastic
(Ankara Üniversitesi, 2023) Çalışkan, Gökhan
Bu tez kapsamında manyetokalorik malzemeler ile bağlı malzemeler arasındaki termal iletkenlik problemi üzerinde çalışılmıştır. TCPoly firması tarafından geliştirilen yüksek termal iletkenlik özelliklerine sahip TCPoly termoplastiği ile mikron boyutunda Gd tozu karıştırılarak numuneler hazırlanmıştır. Karıştırma işlemi TCPoly malzemesinin erime sıcaklığı olan 250-280 oC'de gerçekleştirilmiştir. Hazırlanan numunelerin TCPoly konsantrasyonu ağırlıkça % 0-15 olarak belirlenmiştir. Bu değerler, bağlayıcı malzeme bileşiminin literatür çalışmalarından seçilmiştir. Ağırlıkça 5%, 10% ve 15% TCPoly içeren numunelerin mikroyapısı Taramalı Elektron Mikroskobu (SEM) ile incelenmiştir. Hazırlanan bağlı manyetokalorik numunelerin manyetik özellikleri, titreşimli numune manyetometri cihazı kullanılarak ölçülmüştür. Numunelerin manyetizasyonunun sıcaklık ve manyetik alan bağımlılığı, 2T'ye kadar uygulamalı alanlarda 270-310 K sıcaklık aralığında ölçülendirilmiştir. Bu ölçümlerden alınan datalara göre adyabatik entropi değişimi SM, Maxwell denklemi kullanılarak hesaplanmıştır. Yüksek ısısal iletkenlipe sahip TCPoly termoplastiği ile karıştırılmış olan manyetokalorik numunelerin farklı bileşiminin, manyetizasyonu, manyetik entropi değişimi, araştırılmıştır. Artan TCPoly içeriği ile numunelerin maksimum entropi değişiminin beklendiği gibi azaldığı gözlemlenmiştir. Buna rağmen elde edilen TCPoly termoplastiğe bağlı manyetokalorik malzemelerin, manyetik soğutucu teknolojisinde kullanılabileceği gösterilmiştir.
In this thesis, the thermal conductivity problem between magnetocaloric materials and bonded materials has been studied. Samples were prepared by mixing TCPoly thermoplastic with high thermal conductivity properties developed by TCPoly and micron-sized Gd powder. The mixing process was carried out at 250-280 oC, which is the melting temperature of the TCPoly material. TCPoly concentration of the prepared samples was determined as 0-15% by weight. These values were selected from literature studies of binder material composition. The microstructure of the samples containing 5%, 10% and 15% TCPoly by weight was examined by Scanning Electron Microscopy (SEM). The magnetic properties of the prepared bonded magnetocaloric samples were measured using a vibrating sample magnetometry device. The temperature and magnetic field dependence of the magnetization of the samples was measured in the temperature range of 270-310 K in applied fields up to 2T. According to the data obtained from these measurements, the adiabatic entropy change SM was calculated by using the Maxwell equation. The magnetization and magnetic entropy change of the different composition of the magnetocaloric samples were investigated. It was observed that the maximum entropy change of the samples decreased with increasing TCPoly content as expected. However it was shown that, the magnetocaloric material bonded with TCPoly thermoplastic may be used in magnetic cooler technology.
Sosyal baskınlık yönelimi, sistemi meşrulaştırma ve göreli yoksunluk arasındaki ilişkiler: Etiyopya ve Türkiye örnekleminde bir inceleme
(Ankara Üniversitesi, 2022) Ali, YAsin Mohammed
Bu araştırmanın amacı, Etiyopya'daki siyaset sisteminde büyük rol oynayan, en kalabalık ve en rekabetçi üç etnik grup olan Oromo, Amhara ve Tigrayları sosyal baskınlık yönelimi, göreli yoksunluk ve sistemi meşrulaştırma açısından karşılaştırmaktır. Aynı zamanda söz konusu üç grupta yer alan Müslüman ve Hristiyan katılımcılar da sosyal baskınlık yönelimi, göreli yoksunluk ve sistemi meşrulaştırma açısından karşılaştırılmışlardır. Araştırmanın diğer bir amacı, sosyal baskınlık yönelimi ve göreli yoksunluk arasındaki ilişkide sistemi meşrulaştırmanın aracı rol oynayıp oynamadığını bulmaktır. Ayrıca, bu araştırma sosyal baskınlık yönelimi ve göreli yoksunluk düzeyleri arasındaki ilişkide grup statüsü düzenleyici rol oynayıp oynamadığını test etmiştir. Araştırmanın son amacı ise söz konusu değişkenler açısından uzun yıllar boyunca Cumhuriyetle yönetilmiş olan Türkiye ve Etiyopya'yı karşılaştırmaktır. Bu çalışmaya 551 lisans öğrencisi (Etiyopya'dan 301 ve Türkiye'den 249) katılmıştır. Araştırmanın verileri, Demografik Bilgi Formu, Sosyal Baskınlık Yönelimi Ölçeği, Sistemi Meşrulaştırma Ölçeği, Algılanan Etnik Göreli Yoksunluk Ölçeği ve Algılanan Din Göreli Yoksunluk Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Ölçekler araştırmacı tarafından Etiyopya diline uyarlanmış, güvenirlik ve geçerlik testleri yapılmıştır. Etiyopyalı katılımcıların Türkiyeli katılımcılardan daha yüksek sosyal baskınlık yönelimi, sistemi meşrulaştırma ve etnik göreli yoksunluk düzeyi sahip oldukları görülmektedir. Etiyopya'nın en baskın dini grubunu temsil eden Ortodoks Hristiyanlığa üye olan katılımcıların sosyal baskınlık yönelimi ve sistemi meşrulaştırma düzeyinin alt grubunu temsil eden Müslüman ve Protestan Hristiyan katılımcılardan anlamlı olarak daha yüksek olduğu görülürken, dini göreli yoksunluk ve etnik göreli yoksunluk düzeylerin ise en düşük olduğu görülmektedir. Tigre etnik grubundan gelmiş katılımcılar, sistemi meşrulaştırma ve sosyal baskınlık yönelimi'nde en yüksek; dini göreli yoksunluk ve etnik göreli yoksunluk'ta ise anlamlı olarak en düşük puana sahiptir. Hem Etiyopya'daki çalışmada hem de Türkiye'deki çalışmada sistemi meşrulaştırma'nın sosyal baskınlık yönelimi ile dini göreli yoksunluk/etnik göreli yoksunluk arasındaki ilişkide aracı rol oynadığı anlaşılmaktadır. Düşük statülü dini grupta sosyal baskınlık yöneliminin dini göreli yoksunluğu negatif yönde ve anlamlı olarak yordadığı anlaşılmaktadır. Yüksek statülü etnik grupta sosyal baskınlık yöneliminin etnik göreli yoksunluğu pozitif yönde ve anlamlı olarak yordadığı anlaşılmaktadır.
This research aimed to compare the Oromo, Amhara, and Tigray, the three most populous and competitive ethnic groups in Ethiopia, that play a significant role in the country's political system in terms of the level of social dominance orientation, relative deprivation, and system justification. Furthermore, Muslims and Christian participants in these three groups were compared regarding social dominance orientation, relative deprivation, and system justification. Another aim of the research was to determine whether system justification plays a mediating role in the relationship between social dominance orientation and relative deprivation. In addition, this study tested whether group status moderates the relationship between social dominance orientation and relative deprivation levels. The final aim of the research was to compare a more democratic and stable Turkey with Ethiopia regarding the variables under study. 551 undergraduate students (301 from Ethiopia and 249 from Turkey) participated in this study. The data of the study were collected using Demographic Information Form, Social Dominance Orientation Scale, System Justification Scale, Perceived Ethnic Relative Deprivation Scale and Perceived Religion Relative Deprivation Scale. The researcher adapted the scales to the Ethiopian language, and reliability and validity tests were conducted. It is seen that Ethiopian participants have higher SBY, SM, and EGY levels than Turkish participants. Orthodox Christianity participants, who represent Ethiopia's most dominant religious group scored higher in System justification, Social Dominance Orientation, and Relative Deprivation than the Muslim and Protestant Christian participants, who represented the subordinate groups in the country. But they, the Orthodox participants, scored the lowest in Ethnic and religious relative deprivations. Participants from the Tigre ethnic group significantly scored the highest on System Justification and Social dominance orientation and significantly lower on Ethnic and religious relative deprivations. In both studies conducted in Ethiopia and Turkey, it is confirmed that System Justification played a mediating role in the relationship between Social dominance orientation and Ethnic and religious relative deprivations. It is understood that social dominance orientation in the low-status Religion group predicted relative religious deprivation negatively and significantly. It is understood that in the high-status ethnic group, social dominance orientation predicts ethnic relative deprivation positively and significantly.
Türkiye'de farklı bölgelerden alınan bazı sızma zeytinyağı örneklerinin antioksidan ve hücre koruyucu etkilerinin incelenmesi
(Ankara Üniversitesi, 2023) Seydou, Sakou
Sızma zeytinyağlar, Akdeniz diyetinde önemli bir yere sahiptir. Sızma zeytinyağı tüketimi insan sağlığı üzerinde çeşitli faydalı etkilerle ilişkilendirilmektedir. Bu faydalı etkiler, doymamış yağ asitleri ve fenolik bileşikler bakımından zengin kimyasal bileşimlerine atfedilebilir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye'nin farklı bölgelerinden elde edilen 5 sızma zeytinyağı örneğinin (Ayvalık, İzmir sofralık, Kilis yağlık, Tavşan yüreği ve Memecik) antioksidan ve hücre koruyucu özelliklerini incelemektir. İlk olarak, farklı sızma zeytinyağı örneklerinin fenolik fraksiyonları, ekstraksiyon çözücüsü olarak %80 metanol kullanılarak ekstre edilmiştir. Farklı fenolik fraksiyonların toplam fenolik bileşikleri ve flavonoidleri belirlenmiştir. Farklı natürel sızma zeytinyağı örneklerinin toplam fenolik ve flavonoid içeriğinin belirlenmesi sırasıyla Folin Ciocalteu ve alüminyum klorür kolorimetrik yöntemiyle yapılmıştır. Daha sonra farklı sızma zeytinyağı ekstrelerinin antioksidan ve sitoprotektif aktiviteleri değerlendirilmiştir. Antioksidan aktivite DPPH ve ABTS antiradikal yöntemleri ile değerlendirilmiştir. Farklı sızma zeytinyağı örneklerinin glutatyon peroksidaz (GPx), glutatyon-S-transferaz (GST) ve süperoksit dismutaz (SOD) üzerindeki etkileri belirlenmiştir. Öte yandan, sızma zeytinyağı örneklerinin diyabetik komplikasyonlarda rol oynayan bir enzim olan aldoz redüktaz üzerindeki etkileri değerlendirilmiştir. İzmir Sofralık, Kilis yağlık ve Memecik örneklerinin fenolik bileşik içerikleri sırasıyla; 180.12, 157.76 ve 122.04 mg GAE/g olarak belirlenmiştir. En yüksek flavonoid bileşik içerikleri Kilis yağlık, Memecik ve Ayvalık örneklerinden elde edilmiştir ve bu değerler sırasıyla; 273.06, 244.93 ve 176.82 mg GAE/g olarak tespit edilmiştir. IC 50 değerleri sırasıyla; 0.82 ve 1.20 mg/mL olan Kilis yağlık ve İzmir sofralığın, DPPH radikalinin indirgenmesinde daha etkili olduğu bulunmuştur. ABTS radikalinin indirgenmesinde Memecik ve Kilis yağlık sırasıyla 0,38 ve 0,56 mg/mL IC50 değerleri ile en iyi antiradikal aktiviteyi göstermiştir. Kilis yağlık, İzmir sofralık, Memecik ve Ayvalık örnekleri SOD aktivitesini sırasıyla %52.29, %43.67, %27.87 ve %19.14 oranında arttırırken Tavşan yüreği özütünde inhibisyon etki göstermiştir. Tüm EVOO'lar GPX aktivitesini inhibe etmiş, Kilis yağlık ve İzmir sofralık sırasıyla %49,58 ve %39,69 ile en yüksek inhibisyon değerine ulaştığı bulunmuştur. Tavşan yüreği ve Memecik örnekleri sırasıyla %34,61 ve %30,38 ile GST üzerinde en yüksek inhibisyon değerine sahiptir. İzmir sofralık, Kilis yağlık ve Memecik örneklerinin aldoz redüktaz aktivitesi üzerine inhibitör etkileri sırasıyla %79,96, %82,60 ve %84,38 olarak belirlenmiştir. Memecik, Tavşan yüreği ve Kilis yağlık örnekleri Vero hücre hatlarını hidrojen peroksidin indüklediği strese karşı sırasıyla, %12,41, %12,51, %20,78, %21,3 oranlarında koruduğu gösterilmiştir.
The extra virgin olive oils occupy an important place in the Mediterranean diet. The consumption of extra virgin olive oils is associated with several beneficial effects on human health. These beneficial effects are attributable to their chemical composition rich in unsaturated fatty acids and phenolic compounds. The aim of this work is to study the antioxidant and cell protective properties of 5 extra virgin olive oil samples (Ayvalık, İzmir sofralık, kilis yağlık, Tavşan yüreği and Memecik) obtained from different regions of Turkey. Initially the phenolic fractions of different extra virgin olive oil samples were extracted using 80% methanol as extraction solvent. The total phenolic compounds and flavonoids of different phenolic fractions were determined. The determination of the total phenolic and flavonoid content of the different extra virgin olive oil samples was done by Folin Ciocalteu and the colorimetric method with aluminum chloride. Then the antioxidant and cytoprotective activities of the different extra virgin olive oil extracts were evaluated. The antioxidant activity was evaluated by DPPH and ABTS antiradical methods. The effects of the different extra virgin olive oil samples on glutathione peroxidase (GPx), glutathione-s-transferase (GST) and superoxide dismutase (SOD) were determined. On the other hand, the effects of the extra virgin olive oil samples were evaluated on aldose reductase, an enzyme involved in the complications of diabetes. İzmir Sofralık, kilis yaglık and Memecik samples showed the highest contents of total phenolic compounds with 180,12; 157,76 and 122,04 mg GAE/g respectively. Regarding the determination of total flavonoid compounds, the samples kilis yağlık, Memecik and Ayvalık showed the highest contents with 273.06, 244.93 and 176.82 mg GAE/g respectively. With IC50 values of 0.82 and 1.20 mg/mL Kilis yaglık and İzmir sofralık were more efficient on the reduction of DPPH radical. On the reduction of ABTS radical Memecik and Kilis yağlık showed the best antiradical activities with IC50 values of 0.38 and 0.56 mg/mL respectively. Kilis yağlık, İzmir sofralık, Memecik and Ayvalık samples increased SOD activity by 52.29%, 43.67%, 27.87% and 19.14%, respectively, while Tavşan yüreği showed inhibition effect. All EVOOs inhibited GPX activity, Kilis oil and Izmir table samples showed the highest percentage of inhibition with 49.58% and 39.69%, respectively. However, Tavşan yüregi and Memecik samples had the highest percentage of inhibition on GST with 34.61% and 30.38%, respectively. İzmir sofralık, Kilis yaglık and Memecik samples had the best inhibition values on aldose reductase activity with 79.96%, 82.60% and 84.38%, respectively. Memecik, Tavşan yüreği and Kilis yağlık samples protected the Vero cells lines against hydrogen peroxide induced stress with 12.41%, 12.51%, 20.78% and 21.3%, respectively.