Hafıza Mekânının Varoluşu ve Yitirilişi Üzerine: Tarihi Pınarbaşı Parkı’nın Dünü ve Bugünü
No Thumbnail Available
Date
2022
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Ankara Üniversitesi
Abstract
Kentsel kamusal alan, kişilere ait mekânsal pratiklerle olduğu kadar taşıdığı anlamlarla da kolektif hafızada yerini alır. Böylece kentsel kamusal alan olarak kent parkları da bir yer olarak alandaki ilişkilere bağlı şekilde toplumsal bir kimlik ve hafıza kazanır. Bursa, Osmangazi ilçe sınırları içinde yer alan Tarihi Pınarbaşı Parkı, Bursa kenti için öncü bir açık kamusal alan niteliğini taşımasının yanı sıra kentli kullanıcılar için bir hafıza mekânı oluşturması ile kentteki diğer yeşil alanlardan ayrılır. Şehirlerin ihtiyaçları doğrultusunda oluşturulan kentsel parklardan farklı olarak Pınarbaşı Parkı, Bizans Döneminde dahi mesire alanı olarak kullanılmaktaydı. Bizans döneminde bu alanda yapılan etkinlikler Osmanlı döneminde bayram etkinlikleri olarak bir nevi devam etmişti. Cumhuriyet tarihi boyunca da bayram etkinlikleri devam eden park alanında bu etkinliklerin mekân değiştirmesi, zamanla dönüşmesi ve alandaki fiziksel değişimler nedeniyle eski önemini git gide kaybetmeye başlamıştır. Bu çalışma, kamusal bir yeşil alan olan Tarihi Pınarbaşı Parkı’nın bir hafıza mekânı olarak oluşum süreci ve günümüze değin geçirdiği önemli dönüşümlere odaklanmaktadır. Buna göre çalışmada, günümüzde bir kent parkı olarak kullanılan Tarihi Pınarbaşı Parkı’nın kentli kullanıcılar ile yapılan görüşmeler üzerinden kolektif hafızadaki yerini anlama ve parkın geçirdiği değişim ve dönüşümleri incelemek amaçlanmaktadır. Nitel bir araştırma tasarımı ile hazırlanan çalışma kapsamında temel veri kaynağı yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmelerdir. Araştırmada park için önemli bir unsur olan Pınarbaşı Suyu, parkın kolektif hafızadaki yeri ve geçirdiği fiziksel ve anlamsal değişimler incelenmiştir. Bunun sonucunda, uzun yıllar boyunca bayram etkinliklerine ev sahipliği yapan Pınarbaşı Parkı’nda bu etkinliklere katılan kişilerin parka olan yer duygusunun daha yüksek olduğu anlaşılmaktadır. Kentin hızla büyümesi ile parkın da hem fiziksel olarak değişmesi hem de alanın hafıza mekânı olmasında önemli yeri olan etkinliklerin kaldırılması ile birlikte günümüzde kentli kullanıcı için parka karşı duyulan bağın gittikçe zayıfladığı görülmektedir.
Description
Keywords
Tarihi Pınarbaşı Parkı, kolektif hafıza, hafıza mekanı, kentsel kamusal alan