ESKİ MEZOPOTAMYA’DA MATEMATİK, GENEL BİR DEĞERLENDİRME

dc.contributor.authorErol, Hakan
dc.contributor.departmentEskiçağ Tarihitr_TR
dc.contributor.facultyDil ve Tarih-Coğrafya Fakültesitr_TR
dc.date.accessioned2022-10-20T08:31:36Z
dc.date.available2022-10-20T08:31:36Z
dc.date.issued2022
dc.description.abstractGünümüzde, gerek günlük hayatta pratik olarak gerekse bilimsel anlamda kuramsal olarak kullanılan matematik ile insanoğlunun ilişkisinin kendi tarihi kadar eski olduğu söylenebilir. İnsanlar en eski çağlardan itibaren, en azından karşılıklılık ilkesine göre, çevresindeki varlıkları nicelik bakımından da değerlendirmiş olmalıdır. İnsanlık tarihinde, matematik ile ilişkilendirilebilecek en eski somut nesneler, Paleolitik devirlere tarihli, üzerlerine çentikler yapılmış kemik buluntulardır. Bu çentikli kemikler, muhtemelen, ne olduğunu bilemediğimiz “şeylerle” ilgili hesaplama yapıldığını ve/veya kayıt tutulduğunu gösterir ve insanın matematik ile olan en erken ilişkisine işaret eder. Neolitik devirlere gelindiğinde ise, özellikle Mezopotamya ve çevresinde, tam anlamıyla matematiksel hesaplamalar ve kayıt tutma amacına yönelik hesap taşları ya da markalar (token) icat edilmiştir. Bazı araştırmacılar, Neolitik Çağ boyunca Yakın Doğu’nun birçok bölgesinde kullanılan bu token sisteminin Sumerlilerin geliştirdiği çivi yazısının, özellikle de rakamların ve altmışlık sayı sisteminin temelini oluşturduğu ileri sürmektedir. Zaman içerisinde değişim ve gelişim gösteren çivi yazısı ve bu yazı sistemindeki rakam sembolleri sayesinde, diğer birçok konuda olduğu gibi, matematik biliminin de temelleri Mezopotamya’da atılmıştır. Mezopotamya toplumları matematiği gündelik hayatlarında pratik amaçla birçok alanda kullanmanın dışında, bir bilim alanı olarak da okullarda öğrencilere öğretmişlerdir. Özellikle Eski Babil Devrine tarihli birçok matematiksel okul metni ele geçmiştir. Mezopotamya şehirlerindeki kazılarda bulunmuş çok sayıdaki matematiksel okul metni, genellikle kabul edildiği gibi, matematik biliminin temelinin Yunan uygarlığına değil, açıkça Mezopotamya kültürlerine dayandığını göstermektedir.tr_TR
dc.description.indexTrdizintr_TR
dc.description.indexDiğertr_TR
dc.identifier.endpage208tr_TR
dc.identifier.issn/e-issn2459-0150
dc.identifier.issue1tr_TR
dc.identifier.startpage187tr_TR
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.33171/dtcfjournal.2022.62.1.8tr_TR
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/20.500.12575/84687
dc.identifier.volume62tr_TR
dc.language.isoentr_TR
dc.publisherAnkara Üniversitesitr_TR
dc.relation.isversionof10.33171/dtcfjournal.2022.62.1.8tr_TR
dc.relation.journalAnkara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi - DTCF Dergisitr_TR
dc.relation.publicationcategoryMakale - Uluslararası Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanıtr_TR
dc.subjectMezoptamyatr_TR
dc.subjectMatematiktr_TR
dc.subjectÇivi Yazısıtr_TR
dc.titleESKİ MEZOPOTAMYA’DA MATEMATİK, GENEL BİR DEĞERLENDİRMEtr_TR
dc.typeArticletr_TR

Files

Original bundle
Now showing 1 - 1 of 1
No Thumbnail Available
Name:
10.33171-dtcfjournal.2022.62.1.8-2191650.pdf
Size:
1.65 MB
Format:
Adobe Portable Document Format
Description:
License bundle
Now showing 1 - 1 of 1
No Thumbnail Available
Name:
license.txt
Size:
1.62 KB
Format:
Item-specific license agreed upon to submission
Description: