Sasani Şahi Fîrûz İle Ak Hun Krali Aksungur Arasindaki Mücadeleler
No Thumbnail Available
Date
2023
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Ankara Üniversitesi
Abstract
Bu makalenin amacı, Sasani Şahı Fîrûz ile Ak Hun Hakanı Aksungur arasındaki
muharebelerin temel nedenlerini, Fîrûz'un Ak Hunlara karşı başarılı olamamasının
sebeplerini ve iki lider arasındaki çatışmaların neden haleerine miras olarak kaldığı gibi
sorulara cevap aramaktır. Bununla birlikte iki devlet arasında vuku bulan muharebelerin
bilhassa Sasani Devleti üzerine ne gibi etkiler bıraktığını anlamaya çalışmaktır. Miladi 5.
yüzyılın sonlarına doğru Aksungur önderliğinde Orta Asya bölgesinde gerek siyasi
gerekse de ticari açıdan büyük güce ulaşan Ak Hunlar, doğuda sınır komşuları olan
Sasaniler ile çatışma içerisine girmişlerdir. Bu çatışmaların bir önemli nedeni, Sasani Şahı
Fîrûz'un, seleeri zamanında Ak Hunlar ve Sasaniler arasında imzalanan anlaşmaları
ihlal ederek, Ak Hun topraklarını ele geçirmek istemesi ile ilgilidir. Bu bağlamda iki devlet
arasında iki kritik muharebe yaşanmıştır. Her iki muharebe de Aksungur'un üstünlüğü ile
sonuçlanmıştır. Bu muharebeler sonucunda Aksungur'un siyasi kariyeri parlak bir
döneme girerken Fîrûz'un ise sonunu hazırlamıştır. Belh'ten Sasani başkenti Tisfon'a
kadar nüfuzunu yaymaya başlayan Aksungur, Sasani ülkesini adeta avcunun içine alma
fırsatını yakalamıştır. Ak Hunların bu gücünü kırmayı başaramayan Sasani idaresi uzun
yıllar boyunca Ak Hunların gölgesi altında yaşamaya mahkûm olmuştur. Bu
olumsuzluklar dışında nüfuzlu Sasani soylularının da Fîrûz'un Ak Hunlar karşısında
hezimete uğramasından istifade ederek devlet yönetimine müdahil olmaları, Sasani
idaresini ciddi şekilde sarsmıştır.
Description
Keywords
Ak Hunlar, Sasaniler, Aksungur, Fîrûz, Muharebe