DERECELİ ULAMSAL ÜYELİK YAPISI VE TÜRKÇEDEKİ GÖRÜNÜMLERİ

Simple item page
dc.contributor.authorÖnay, Özal
dc.contributor.departmentOthertr_TR
dc.contributor.facultyOthertr_TR
dc.date.accessioned2022-10-18T06:48:02Z
dc.date.available2022-10-18T06:48:02Z
dc.date.issued2021
dc.description.abstractGeleneksel Mantık temelli ulamlaştırmanın ulamların üyelik yapılarını ele alış biçiminin zihnin çalışma ilkeleriyle uyuşmadığı, Zadeh'in kuramsal, Rosch'un ise deneysel çalışmalarıyla ispatlanmıştı. Konuyu ilk defa dilsel çerçevede ele alan Lakoff, ulamların üyelik yapılarını düzenleyerek zayıf, ortalama ve tipik üyeleri dilsel olarak kodlama işlevine sahip geniş bir dilbilgisel sınıfın varlığına dikkat çekmiştir. Derecelendiriciler (hedges), ulamın üyelik yapısındaki hiyerarşinin vurgulanması, ulam sınırlarının kesinleştirilmesi veya esnetilmesinde rol oynayan dilsel araçlardır. Deneysel nitelikteki bu çalışmada, ulamların üyelik yapılarını; üyelerin ulamı temsil yeteneklerini ve derecelendirici ifadelerin Türkçedeki görünümlerini gözlemlemek amacıyla anadili Türkçe olan lisans ve yüksek lisans öğrencilerinden oluşan araştırma grubuna bir sormaca uygulanmıştır. Sormacada, 10 adet ulam ve ulamların her biri için 5'er üye önerilerek üyelerin ilgili ulamları temsil düzeylerini belirten kısa tümceler yazmaları istenmiştir. Bulgular, katılımcıların sormaca ulamlarının üyelik yapılarını dereceli; üyelerin ulamı temsil yeteneklerini ise birbirinden farklı olarak gördüğünü göstermiştir. Bulgularda, “bulanık üye” olarak adlandırılan ve birden fazla ulamın sınırları içinde görülebilen üyelere de rastlanmıştır. Bulgular Türkçede derecelendirmenin pek çok dilsel araçla yapıldığını göstermiştir. Bunların arasında belirteç, sıfat, ilgeç, bağlaç gibi sözcük sınıfları ve soru, kiplik, edilgen çatı gibi dilbilgisel kategoriler öne çıkmaktadır. Bunlara ek olarak, daha çok konuşma diline has ünlem, vurgu ve ezgilendirmenin de derecelendirme işleviyle kullanıldığı tespit edilmiştir.tr_TR
dc.description.indexTrdizintr_TR
dc.description.indexDiğertr_TR
dc.identifier.endpage540tr_TR
dc.identifier.issn/e-issn2459-0150
dc.identifier.issue1tr_TR
dc.identifier.startpage503tr_TR
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.33171/dtcfjournal.2021.61.1.21tr_TR
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/20.500.12575/84627
dc.identifier.volume61tr_TR
dc.language.isoentr_TR
dc.publisherAnkara Üniversitesitr_TR
dc.relation.isversionof10.33171/dtcfjournal.2021.61.1.21tr_TR
dc.relation.journalAnkara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi - DTCF Dergisitr_TR
dc.relation.publicationcategoryMakale - Uluslararası Hakemli Dergi - Başka Kurum Yazarıtr_TR
dc.subjectAnlamtr_TR
dc.subjectKullanımbilimtr_TR
dc.subjectUlamlaştırmatr_TR
dc.titleDERECELİ ULAMSAL ÜYELİK YAPISI VE TÜRKÇEDEKİ GÖRÜNÜMLERİtr_TR
dc.typeArticletr_TR

Files

Original bundle
Now showing 1 - 1 of 1
No Thumbnail Available
Name:
10.33171-dtcfjournal.2021.61.1.21-1816292.pdf
Size:
1.17 MB
Format:
Adobe Portable Document Format
Description:
Download
License bundle
Now showing 1 - 1 of 1
No Thumbnail Available
Name:
license.txt
Size:
1.62 KB
Format:
Item-specific license agreed upon to submission
Description:
Download

Collections

Cilt:61 Sayı:01 (2021)