Bağlantıcı öğrenme ortamlarında üst düzey matematik becerilerinin geliştirilmesi
Abstract
Bu araştırmada dijital teknolojilerin kullanımı ile ağ üzerinde öğrenmeyi açıklayan Bağlantıcı Öğrenme Kuramına uygun bir öğrenme ortamı tasarlamak ve tasarlanan ortamın üst düzey matematik becerilerini geliştirmedeki etkililiğini test etmek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda bağlantıcı öğrenme ortamının tipik özellikleri ve öğrencilerin ortamdan beklentileri belirlenerek ortam tasarımı yapılmıştır. Tasarlanan ortam tekrar eden deneysel uygulamalar ile en iyi sürümüne ulaştırılmıştır. Bu süreç içerisinde de ortamın üst düzey matematik becerileri kazandırmadaki etkililiği ve öğrenci hazırbulunuşluk düzeylerinin üst düzey matematik beceri düzeylerine etkisi incelenmiştir. Tasarım tabanlı araştırma yönteminin kullanıldığı çalışma 2018-2019 eğitim öğretim yılında MEB'e bağlı bir devlet okulunda öğrenim gören 31'i kontrol ve 51'i deney grubu olmak üzere toplam 82 sekizinci sınıf öğrencisi ile yürütülmüştür. Deney grubunda yer alan öğrenciler uygulama süresince okul öğrenimlerine destek olarak kullanılan bağlantıcı öğrenme ortamından faydalanırken kontrol grubunda yer alan öğrenciler herhangi bir ek öğrenme faaliyetinde yer almamıştır. Araştırmada ortam geliştirme aşamasında bir pilot döngü ve ortamın en iyi sürümüne ulaşılması aşamasında üç döngü gerçekleştirilmiştir. Öğrenci görüşlerinin doygunluğa ulaşmasıyla da döngüler sonlandırılmıştır. Araştırmada ortamın ilk sürümünün oluşturulması ve devam eden süreçte en iyi sürümünün üretilebilmesi için deney grubundan seçilen yedi öğrenci ile yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak odak grup görüşmeleri gerçekleştirilirken ortamın ilk sürümünün oluşturulması aşamasında uzman görüşü alabilmek için araştırmacı tarafından geliştirilen Bağlantıcı Öğrenme Ortamı Kontrol Listesi kullanılmıştır. Uygulama süresince öğrencilerin matematik yeterlik düzeylerini ölçmek için araştırmacı tarafından farklı kazanımlara göre hazırlanan üç farklı Matematik Testi ve öğrencilerin hazırbulunuşluk düzeylerini belirlemek için yine araştırmacı tarafından geliştirilen Bağlantıcı Öğrenme Ortamlarında Öğrenmeye Hazırbulunuşluk Ölçeği kullanılmıştır. Ortam geliştirme sürecinde alanyazın taraması ile bağlantıcı öğrenme ortamlarına ait çeşitli özelliklere ulaşılırken öğrencilerle yapılan odak grup görüşmesiyle de öğrencilerin bu ortamdan beklentileri tespit edilmiştir. Bu doğrultuda geliştirilen ortam ile pilot uygulama yapılarak gerekli değişiklikler doğrultusunda döngüler balaştılmıştır. Yürütülen üç döngü ve her bir döngünün tamamlanması ile yapılan odak grup görüşmeleriyle öğrencilerin ortama ilişkin görüşleri belirlenmiştir. Birinci döngü sonrası belirtilen görüşlerin daha çok içeriğe yönelik olduğu görülürken ikinci döngü sonrasında liselere giriş sınavına hazırlık için sağlanan imkanlara yönelik olduğu tespit edilmiştir. İkinci döngü sonrasında öğrencilerin ortam kullanımına daha hakim olduğu görülmekle birlikte karar alma süreçlerinde daha fazla yer almak istemeleri dikkat çekicidir. Öğrencilerin karar alma süreçlerinde daha aktif olarak bulunmalarıyla üçüncü döngü sonrasında beklentilerinin doygunluğa ulaştığı tespit edilmiştir. Araştırmanın nicel verilerinin analizi ile bağlantıcı öğrenme ortamının okul öğrenimine destek olarak kullanımının işletilen üç döngü için de üst düzey matematik becerilerini artırmada etkili olduğu sonucuna ulaşılırken bağlantıcı öğrenme ortamını kullanan öğrencilerin üst düzey matematik beceri puanlarının bağlantıcı öğrenme ortamında öğrenmeye hazırbulunuşluk düzeylerine göre anlamlı farklılık göstermediği bulgulanmıştır.