Kök hücre ürünündeki CD34+ hücre alt grupları ve engraftman ile ilişkisi

Abstract

Giriş ve Amaç: Günümüzde mobilizasyon sonrası aferez ile toplanmış periferik kan ürününde akım sitometri yöntemi ile CD34+ hücrelerin kantitatif sayımında 7-AAD, CD45 ve CD34 kullanılmaktadır [2]. Çalışmamızda, 2013'te Görgen ve arkadaşlarının geliştirdiği yeni hematopoez modelinde tanımlanan CD34 alt gruplarını (MPP, LMPP, EMP, GMP, geç GMP, MLP, BLP) rutin protokolden farklı olarak, akım sitometride 12 renkli tek platformda analiz ettik. Bu çalışmanın amacı 3 farklı mobilizasyon rejiminin (G-CSF / KT+G-CSF / Plerixafor) CD34 alt gruplarına etkisini ve CD34 alt gruplarının engrafman kinetiğine etkisini değerlendirmektir. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya OPKHN yapılması planlanan MM ve lenfoma tanılı toplam 27 hasta dahil edildi. Kök hücre mobilizasyonun sağlanması amacıyla üç farklı mobilizasyon yöntemi uygulanan hastalar, G-CSF, GCSF+KT ve Plerixafor olmak üzere 3 gruba ayrıldı. G-CSF grubuna 9 hasta, G-CSF+ KT grubuna 9 hasta ve Plerixafor grubuna 9 hasta dahil edildi. Mobilizasyon sonrasında aferez yöntemiyle toplanmış kan ürününde akım sitometri ile 7-AAD, CD34 ve alt gruplarına (CD45/ CD45RA/ CD133/ CD10/ CD19/ CD38/ CD7/ CD33/ CD3) bakıldı. Üç farklı mobilizasyon yönteminin CD34 alt gruplarına etkisi değerlendirildi. Takipte OPKHN'nin yapıldığı toplam 22 hastada ise nakil sonrasında trombosit ve nötrofil engrafman süreleri takip edilerek, CD34 alt gruplarının engrafman kinetiğine etkisi değerlendirildi. Bulgular: Çalışmamıza 14'ü (%51,9) kadın ve 13'ü (%48,1) erkek olmak üzere toplam 27 hasta dahil edildi. Hastaların yaş ortancası 53 yıl (dağılım aralığı: 26-68 yıl), vücut ağırlığı ortanca değeri 76 kg (dağılım aralığı: 52-125 kg) idi. Hastaların 8'inin (%25,9) tanısı lenfoma iken, 19'unun (%70,4) tanısı MM'dir. Hastaların ortanca aferez sayısı 2 (dağılım aralığı:1-3) idi. Aferez işlemi öncesi pCD34 düzeyi, GCSF grubunda (ortanca: 88µl), Plerixafor grubundan (ortanca: 36 µl) daha yüksek saptandı (p=0.027). 3 farklı mobilizasyon grubu ile CD34 alt gruplarının mutlak ve rölatif değerleri (CD34+hücrelerdeki alt grup %'si) arasında istatistiksel fark saptanmadı (p>0,05). Çalışmaya dahil edilen hastaların 22'sine (%81,5) OPKHN yapıldı. Üç farklı mobilizasyon yöntemi ile nötrofil ve trombosit engrafman günü arasında anlamlı fark görülmedi (p=0,178 / p=0,619). MPP, LMPP, GMP, geç GMP alt gruplarının verilen hücre düzeyleri (hücre x10⁶/kg) ile nötrofil engrafmanı arasında istatistiksel anlamlı ilişki saptanmadı. MPP ve EMP alt gruplarının verilen hücre düzeyleri (hücre x10⁶/kg) ile trombosit engrafmanı arasında anlamlı ilişki saptanmadı. Verilen CD34 x10⁶/kg hücre dozu ile her iki engrafman kinetiği arasında bir ilişki görülmedi. Tartışma ve Sonuç: Çalışmamızda üç farklı mobilizasyon yöntemi (G-CSF, GCSF+KT ve Plerixafor) ile CD34 alt grupları arasında anlamlı fark saptanmadı. Takipte OPKHN yapılan 22 hastada CD34 alt gruplarının nötrofil ve trombosit engrafman kinetiğine etkisi değerlendirildi, anlamlı ilişki saptanmadı. Çalışmamızda bakılan alt grupların yaklaşık olarak hasta başına düşen maliyeti 250$ civarıdır. Sonuç olarak, transplantasyonda kullanılacak olan kök hücre greftlerinde CD34 alt gruplarının rutin analizlere dahil edilmesini maliyet etkin olmadığını düşünüyoruz. Ancak sonuçların daha büyük ve homojen hasta popülasyonlarıyla gelecekte yapılacak prospektif randomize çalışmalarla desteklenmesi gerekmektedir. Anahtar kelimeler: kök hücre, otolog kök hücre nakli, CD34 alt grupları, mobilizasyon, engrafman