Arnavutluk'ta yakın ilişki şiddetine uğrayan ve uğramayan kadınların psikolojik özellikler açısından karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışmanın amacı, aile içi şiddete maruz kalan kadınlarla aile içi şiddete maruz kalmamış olan kadınların psikolojik özelliklerini belirlemek ve karşılaştırmaktır. Bu çalışmanın temel denencesi, öz-saygının yanı sıra cinsiyet rolleri ve aile içi şiddet ile ilgili geleneksel tutumlar ve inançlar gibi belirli niteliklerin ve kişilik özelliklerinin, aile içi şiddete maruz kalmış ve kalmamış olan kadınlarda farklı olacağıdır. Bu araştırmanın alt amaçlarından biri ise, istismarcı partnerin şiddetine maruz kalıp hâlâ istismarcı ile birlikte yaşayan kadınlar (Sürdürenler) ile partnerin şiddetine maruz kalıp şiddet içeren bu ilişkiyi bitiren kadınlar (Terk edenler) arasındaki olası farklı özellikleri incelemektir. Araştırmaya katılan 216 kadından 60'ı, Sürdürenler, 43 Terk edenler. Yüz onüç kadın ise daha önce aile içi şiddete uğramadığını belirtmiştir. Bu çalışma kapsamında veri toplamak için Evliliğe ve Aileye Karşı Tutum Ölçeği, Kişisel Özellikler Ölçeği ve Rosenberg Öz-Saygı Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın verilerini analiz etmek için Tek Yönlü Varyans Analizi kullanılmıştır. Partnerin şiddetine maruz kalmış olan kadınlar daha yüksek seviyede kadınsı kişilik özelliklerine ve daha düşük düzeyde öz-saygıya sahipken, bu kadınların cinsiyet rolleri ile ilgili olarak geleneksel bir tutum içinde oldukları ve aile içi şiddeti destekleyen inançlara sahip oldukları sonucuna varılmıştır. Daha önce aile içi şiddete maruz kalmamış olan kadınlarda ise erkeksi ve androjen kişilik özellikleri daha fazla iken, bu kadınlarda öz-saygı seviyesi daha yüksek ve aile içi şiddeti destekleyen inançlar düşük seviyede bulunmaktadır. Sürdürenler ve Terk edenler arasında, kadınsı kişilik özelikleri, öz-saygı seviyesi, geleneksel cinsiyet roller tutumları ve aile şiddete yönelik tutumları bakımından istatistiksel olarak anlamlı bir fark belirlenmiştir. Anahtar Sözcükler: Kadınlar, partner şiddeti, aile içi şiddet, özsaygı, cinsiyet rolü.