Hüseyin Vâ'iz-i Kâşifî'nin Bedâyi'ü'l-Efkâr fî Sanâyi'i'l-Eş'âr'ında kafiye bahsi

Abstract

15. yüzyılda yaşamış olan İranlı âlim Hüseyin Vâ'iz-i Kâşifî'nin Farsça olarak kaleme aldığı eseri Bedâyi'ü'l-Efkâr fî Sanâyi'i'l-Eş'âr, Arap ve Fars coğrafyasında telif edilmiş belagat kitapları içerisinde dikkate değer bir yere sahiptir. Bedâyi'ü'l-Efkâr, Türk edebiyatında yazılmış teorik eserlere kaynak teşkil etmiş olması açısından da ayrıca önem taşımaktadır. Eserin hatime bölümü; kafiye harfleri, harekeleri, kafiye türleri ve kusurları gibi konuları içermektedir. Tez çalışmasında eserin bu bölümü Türkçeye tercüme edilmiş, belagat tarihindeki yerini ve önemini ortaya koymak adına, Şems-i Kays-ı Râzî'nin El-Mu'cem fî Me'âyiri Eş'âri'l-'Acem adlı eseriyle mukayese edilmiştir. Ayrıca eserde adı geçen kafiye terimlerinin edebiyat teorisini konu alan Türkçe kitaplardaki işleniş biçimi de karşılaştırmalı olarak ortaya konmuştur. Anahtar Kelimeler: Hüseyin Vâ'iz-i Kâşifî, Bedâyi'ü'l-Efkâr, klasik Türk edebiyatı, kafiye terimleri.