Arap fonetiğinin tarihsel gelişimi
Özet
Fonetik, bildirişim aracı olan özel bir dile ait sesleri somut gerçeklikler olarak ele alan bilim dalı olup bu çalışmada Standart Arapçanın sesleri, bu bilim dalının araştırma yöntemleri kullanılarak incelenmiştir. Çalışma, bir giriş ve beş bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında fonetik tarihine, fonetik - fonoloji arasındaki farklılıklara ve fonetik kavramının temsil ettiği bilim dalının Türkçedeki karşılığına değinilerek bu bilgilerden hareketle dil bilgisinin temel çalışma alanlarından biri olarak kabul gördüğü sonucuna ulaşılan fonetiğin ve alt disiplinlerinin neler olduğuna dair bilgiler verilmiştir. Birinci bölümde, Araplarda bilinen ilk fonetik çalışmaları, bu çalışmaların kapsamı ve içeriği, çalışmaları gerçekleştiren isimler, dil ve gramer, sözlük, edebiyat ve belagat gibi çeşitli alanlarla ilişkilendirilerek ele alınmıştır. İkinci bölümde, Araplarda modern fonetik bağlamında değerlendirilen çalışmalara yer verilmiştir. Bu çalışmalar, modern süreçte Standart Arapçanın seslerinin incelenme yöntemindeki değişikliğin gösterilmesi amaçlandığından çalışmayı gerçekleştiren isimlerin kaleme aldıkları eserlerin tarihleri gözetilerek eskiden günümüze kronolojik bir biçimde sıralanmıştır. Üçüncü bölümde, Standart Arapçanın seslerinin neler olduğu, hece kurmadaki işlevleri bakımından ne şekilde gruplandırıldıkları, niteliksel ve niceliksel özelliklerinin belirlenmesinde ne gibi ölçütlerin kullanıldığı, birinci ve ikinci bölüm verilerine dayandırılarak klasikten moderne karşılaştırmalı bir şekilde incelenmiştir. Dördüncü bölüm, modern fonetik bulguları kullanılarak elde edilen Standart Arapçada hece, hece yapısı ve hece türlerine dair bilgileri kapsamaktadır. Beşinci bölümde, Standart Arapçanın sesleri, gramer birliği içerisinde yan yana gelen seslerin yapısal veya anlamsal birtakım sebeplerle uğradığı değişiklikler göz önünde bulundurularak incelenmiştir.