Kaşıkçı Ali Rıza Konevî hayatı, eserleri ve Dîvân'ı (İnceleme-metin
Özet
Osmanlı'nın son yıllarıyla Cumhuriyet'in ilk yıllarında yaşamış olan Kaşıkçı Ali Rıza Konevî, Osmanlı'nın medrese geleneğiyle yetişmiş âlim bir sûfîdir. Mutasavvıf kimliğinden ötürü Menemen Olayı'ndan (1930) doğrudan etkilenmiş; birçok baskı, tekfir ve tehtidlere rağmen kimliğinden hiçbir şekilde taviz vermemiştir. Dolayısıyla bu uğurda bütün mal ve emlâkını Konya'da bırakarak Medine'ye göç etmiştir. Dönemin bütün zorlukları, kısıtlamaları ve imkânsızlıklarına rağmen ömrünün sonuna kadar irşâd vazifesini asla terketmemiş olmakla beraber kaleme aldığı eser ve mektuplarla da vazifesini sürdürmeye devam etmiştir. Âlim ve mutasavvıf kimliğiyle Konya ve çevresinde tanınmış olan Konevî'nin günümüzde çok sayıda ihvânı bulunmaktadır. Çalışma, birçok değişime tanıklık eden mutasavvıf ve şâir kimliğiyle ön plana çıkan Kaşıkçı Ali Rıza Konevî'nin hayatı, eserleri ve Dîvân'ını ihtiva etmektedir. Çalışma bağlamında farklı zamanlarda Konevî'nin aile efrâdı ve ihvânıyla çeşitli röportajlar gerçekleştirilmiştir. Bu çalışma giriş dışında dört bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında Konevî'nin yaşadığı dönemin genel durumuna değinilmiştir. Birinci bölümde Konevî'nin hayatı, eserleri ve tasavvufî-edebî şahsiyeti ele alınmıştır. İkinci bölümde Dîvân şekil açısından incelenmiştir. Üçüncü bölümde ise Dîvân, din ve tasavvuf açısından detaylı bir şekilde tahlil edilmiştir. "Dîvân-ı Rızâ" adlı dördüncü bölümde ise çalışmada izlenen yöntem hakkında bilgiler verilmiş daha sonra transkripsiyonlu çevirisi yapılan Dîvân metnine yer verilmiştir Elde edilen sonuç ve tespitler ise sonuç kısmında değerlendirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Türk İslâm Edebiyatı, 20. Yüzyıl, Kaşıkçı Ali Rıza Konevî, Dîvân-ı Rızâ'î, Din, Tasavvuf, Tahlil.