Hatay ilinde ruminantlarda bazı arboviral (Akabane virus, Mavidil virus ve Schmallenberg virus) enfeksiyonların epidemiyolojisinin araştırılması ve olası vektörlerinin belirlenmesi
Özet
Son yıllarda küresel ısınmanın etkisi ile vektörlerin yaşam alanlarının genişlemesi ve buna bağlı olarak vektörlerle bulaşan hastalıklar ön plana çıkmaktadır. Bu hastalıklardan Culicoides cinsindeki kan emici sineklerle nakledilen ve arboviruslar içinde yer alan Akabane virus (AKAV), Mavidil virus (BTV) ve Schmallenberg virus (SBV) enfeksiyonları, meydana getirdikleri klinik bulgular sonucunda ruminant yetiştiriciliği için önemli ekonomik kayıpları da beraberinde getirmektedirler. Bu çalışmada, Hatay ilinde ruminant yetiştiriciliği yapılan işletmelerde vektör kaynaklı viral hastalıklar olan AKAV, BTV ve SBV enfeksiyonlarının epidemiyolojisinin araştırılması ve bölgede söz konusu enfeksiyonları taşıdığı düşünülen olası vektörlerin belirlenmesi planlanmıştır. Bu amaçla söz konusu enfeksiyonların varlığı/ yaygınlığı serolojik ve virolojik yöntemler kullanılarak araştırılmıştır. Serolojik olarak, sırasıyla BTV, SBV, AKAV antikorları %47,60 (238/500), %23,60 (118/500), %25,60 (128/500) oranında bulunmuştur. Virolojik olarak, toplanan örneklerin hiç birinde BTV viral nükleik asite rastlanmamış ancak % 7,01 (42/599) oranında SBV ve %1,83 (11/599) oranında AKAV viral nükleik asit varlığı tespit edilmiştir. Ayrıca örnek alınan bölgelere ışık tuzakları kurulmuş ve söz konusu enfeksiyonları taşıdığı düşünülen Culicoides cinsindeki sinekler yakalanarak tür tayini yapılmıştır. Bölgede 11 farklı Culicoides türü tespit edilmiş ve C.schultzei baskın tür olarak bulunmuştur. Toplanan Culicoideslerde BTV ve SBV viral nükleik asit tespiti yapılamamasına rağmen, C.schultzei ve C.longipennis türlerinde AKAV viral nükleik asiti tespit edilmiştir. Sonuç olarak bu çalışmada söz konusu üç enfeksiyonun seropozitifliği yüksek oranda bulunmuştur. Söz konusu enfeksiyonlardan AKAV ve SBV'nin bölgede sirküle olduğu ortaya konulmuştur. Yapılan filogenetik analiz sonucu iki farklı AKAV genogrubunun (genogrup Ib ve genogrup II) bölgede sirküle olduğu tespit edilmiştir ve AKAV'ın muhtemel vektörü olarak C.schultzei ve C.longipennis önerilmiştir.