Çocuk yoğun bakım ünitesinde ekstrakorporeal membran oksijenasyonu uygulanan hastaların endikasyonları, izlemi, komplikasyon ve sonuçları
Özet
Ekstrakoropreal Memran Oksijenizasyonu (ECMO) konvansiyonel tedavi yöntemlerine yanıtsız akut ve geri dönüşümlü kardiyopulmoneryetmezlikte yeterli doku oksijenizasyonu sağlamak, kalp ve akciğer fonksiyonlarını desteklemek amacıyla vücut dışı geçici yapay destek ünitesidir. ECMO tedavisinde esas olarak; kan venöz sistemden yer çekimi etkisiyle ECMO devresine (vücut dışına) alınırarak pompa aracılığı ile yapay bir akciğerde (membran oksijenatörü) gaz alışverişi sağlanır ve tekrar dolaşıma hastanın arteriyal (VA) ya da venöz (VV) sistemine verilir. ECMO oldukça karmaşık ve invaziv bir tedavi modalitesidir. Çalışmamızın amacı; Ankara Üniversitesi Çocuk Yoğun Bakım Ünitesi'nde izlenen ve belirlenen endikasyonlarda ECMO uygulanan hastaların; ECMO kullanım endikasyonları, izlemi, komplikasyon ve sonuçlarının değerlendirilmesidir. Gereç ve Yöntem: Çalışmamız ÇYBÜ'nde Ocak 2014-Şubat 2018 tarihleri arasında prospektif olarak yapılmıştır ve ECMO uygulanan hastalar gözlemsel olarak incelenip veriler kaydedilmiştir. Bulgular: Bu 50 aylık süreçte ÇYBÜ'nde toplam 1928 hasta izlenmiş olup; 64 ECMO destek tedavisi uygulanmıştır. Çalışmaya alınan hastaların 32'si kız (%50), 32'si (%50) erkekti. Hastaların yaş ortalaması 84±80,6 (2-257) aydı. Hastaların 15'i (%23,5) kardiyomyopati, 6'sı (%9,4) myokardit, 10'u (%15,6) ECPR, 8'i (%12,5) kalp cerrahisi sonrası kardiyopulmoner baypas'dan ayrılamama, 6'si (%9,4) kalp cerrahisi sonrası düşük kardiyak debi sendromu, 3'ü (%4,7) refrakter septik şok, 9'u (%14,1) ARDS, 7'si (%10,9) diğer endikasyonlar ile ECMO desteği almıştır. Hastaların ECMO destek tedavisi süreleri ortamala 11,13± 11,80 (1-56) gündür. ECMO uygulanan hastaların toplam yoğun bakım kalış süresi ortalama 31,17 ±36,61 (1-184) gündür. ECMO desteği 28 hastada (%43,8) başarılı bir şekilde uygulanmış ve sonlandırılmıştır. Dekanüle edilen hastalardan 8'i yoğun bakım izleminde kaybedilerek ECMO taburculuk başarı oranı 20 hasta ile %31,3 olarak saptanmıştır. Sonuç: Geri dönüşlü solunum dolaşım yetmezliği olan uygulanan üst düzey konvansiyonel tedavilere yanıt alınamayan ölüm riski yüksek hastalarda alttaki nedene yönelik ECMO tedavisi akılda bulundurulmalıdır. Ancak ECMO kurmak, yönetmek ve sonlandırmak ciddi bir ekip ve tecrübe gerektirmektedir.