Antibakteriyel potansiyele sahip yeni pirimido[1,2-a]pirimidin türevlerinin sentezi ve reaksiyonlarının incelenmesi
Özet
Tez çalışması kapsamında; kinolon antibiyotiklerine benzer yapıda ve antibakteriyel potansiyele sahip olacağı düşünülen pirimido[1,2-a]pirimidin türevlerinin sentezi ve reaksiyonları incelenmiştir. Çalışmanın ilk aşamasında; 4-, 5- ve 6- konumlarında farklı sübstitüentler içeren 2-aminopirimidin türevleri başarılı bir şekilde sentezlenmiştir. Sonraki aşamada ise; 2-aminopirimidin türevlerinin dietil etoksimetilenmalonat (EMME) ile halkalaşma reaksiyonları araştırılmıştır. Bu amaçla pirimido[1,2-a]pirimidin türevlerinin sentezi için alternatif iki farklı yöntem geliştirilmiştir. Bu yöntemlerden ilkinde; 2-aminopirimidin türevleri EMME ile tek basamakta yüksek sıcaklıklarda doğrudan halkalaştırılarak pirimido[1,2-a]pirimidin türevleri iyi verimlerle sentezlenmiş, reaksiyon koşulları optimize edilmiştir. Diğer yöntemde ise; pirimido[1,2-a]pirimidin türevlerinin sentezi enamin ara ürünü üzerinden iki basamakta kontrollü olarak gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla, öncelikle sübstitüe 2-aminopirimidinlerin EMME ile ılıman koşullarda reaksiyonlarından enamin türevleri elde edilmiştir. İkinci basamakta, enaminlerin yüksek sıcaklıklarda halkalaşma reaksiyonları ile pirimido[1,2-a]pirimidin türevlerinin sentezi gerçekleştirilmiştir. Sentez reaksiyonlarının her aşamasında klasik ısıtma ve mikrodalga enerjisi ile ısıtma yöntemleri kullanılarak reaksiyonlara etkileri karşılaştırılmıştır. Tez çalışmasının son aşamasında; sentezlenen pirimido[1,2-a]pirimidin türevlerinin hidroliz ve bromlama reaksiyonları başarılı bir şekilde gerçekleştirilmiştir. Ayrıca reaksiyonlar üzerine deneysel parametrelerin ve halkada bulunan sübstitüentlerin etkileri de detaylı olarak araştırılmıştır. Tez kapsamında sentezlenen bütün bileşiklerin yapı analizleri uygun yöntemlerle (e.n., FT-IR, NMR, kütle spektroskopileri ve element analizi) gerçekleştirilmiştir.