Sartre ve Camus'de etik-özgürlük ilişkisi
Abstract
Bu çalışmanın amacı, Sartre ve Camus'nün etik ve özgürlük kavramlarını ele alış biçimlerini incelemektir. Bu tezde düşünürlerin felsefeleri dönemlerinin özellikleriyle birlikte işlenmektedir. Ayrıca bu kavramların insan ve toplum üzerindeki etkileri de tezde incelenmekte ve bunlarla nasıl başa çıkılacağıyla ilgili filozofların çözüm önerileri anlatılmaktadır. Çalışmanın giriş kısmında varoluşçuluk, etik ve özgürlük kavramlarının felsefi kökenleri ele alınmaktadır ve bu bağlamda kimi filozofların düşüncelerine kısaca yer verilmektedir. Birinci bölümde Sartre'ın varlık ve hiçlik kavramları incelenmektedir. Bu kavramlar Sartre'ın felsefesinin özünü oluşturmakta ve varlık tipleri ile dünya karşısındaki insanın konumu belirlenmektedir. Bunun ardından Sartre'ın özgürlüğü kurması ve sorumluluk kavramı ile etik görüşlerine yer verilmektedir. İkinci bölümde Camus'nün uyumsuz, absürd ve başkaldırı kavramları incelenmektedir. Camus bu kavramları insan yaşamını gözlemleyerek ortaya koymakta ve uyumsuzu fark eden insanın bununla baş etme yöntemi olarak yöneldiği umut ve intihar kavramlarını incelemektedir. Buradan hareketle bir başkaldırı felsefesi ortaya çıkmakta ve bu başkaldırı insan özgürlüğüne aykırı olan her harekete karşıt bir değer oluşturma anlayışı gütmektedir. Buradaki etik anlayışı ise başkaldırı ahlakı içerisinde ele alınmaktadır. Çalışmanın sonucunda, her iki düşünürün sistemleri 20. Yüzyılın düşünce yapısı da hesaba katılarak ele alınmaktadır. Bu tezde etik özgürlük ilişkisini ele alan Sartre ve Camus'nün düşüncelerinde birbirlerinden farklı olan görüşleri karşılaştırmalı bur tarzda serimlenmiştir. Sartre'da özgürlük bir zorunluluk, etik ise diğerlerine karşı sorumlu olmayı gerektirirken, Camus'de ise özgürlük insan olmanın bir olanağı, etik ise kolektif boyutta değerli bir eylemde bulunabilme imkanıdır.