Kerkük merkez ağzının diğer Irak Türkmen ağızlarıyla karşılaştırmalı biçim bilgisi (Çekim morfolojisi)

Abstract

Irak Türkmen Türkçesi, bölgede yaşanan siyasi ve sosyal olaylar, kitlesel göç hareketleri ve bölge içerisinde uygulanan politikalar neticesinde kaybolma tehlikesiyle karşı karşıyadır. Özellikle eğitimde Latin alfabesine geçilmesi, dili bilen ve kullanan yerli halkın sayısının azalması ile beraber ağızların özellikleri kaybolmaya başlamıştır. Dolayısıyla Irak Türkmen ağızlarının çekim morfolojisini ele alarak ağızlarda zamanla oluşan değişikliği ve ortaya çıkan benzerliklerin ve farklılıkların tespit edilmesi çalışmanın önemini oluşturmaktadır. Bu bağlamda bölgede en yaygın dört ağız olan Kerkük, Erbil, Telafer ve Tuzhurmatu bölgelerinde yaşayan farklı yaştaki insanlarla yapılan derleme sonucu elde edilen ses kayıtları çeviri yazı işaretleriyle yazıya çevrilmiştir. Bunun yanı sıra tarihi birincil kaynaklar olan Arapça eserlere ve dilin asıl kaynağı olan kişilere ulaşılmış ve kaynaklar analiz edilmiştir. Çalışmada ele alınan konu ve yöntem ile literatüre katkı sağlanması amaçlanmıştır. Anahtar sözcükler: Biçim Bilgisi, Çekim Ekleri, Kerkük Ağzı, Erbil Ağzı, Telafer Ağzı, Tuzhurmatu Ağzı, Derleme, Sözlük.