Elektrik piyasasında lisanslar ve idarenin yetkileri
Abstract
Elektrik piyasasının temel kavramı olan lisans kısaca piyasada faaliyet göstermek isteyenlere verilen izin belgesi olarak tanımlanabilir. Elektrik piyasasında lisansların her bir faaliyet bazında kapsam ve hukuki mahiyeti kamu hizmeti anlayışında meydana gelen değişiklikler ve mevzuatımızda yaşanan gelişmeler çerçevesinde ayrı ayrı incelenmiştir. Diğer yandan, iletim faaliyetinin doğal tekel niteliği, dağıtım faaliyetinin ise bölgesel tekeller şeklinde faaliyet göstermesi gibi faaliyetin kendisine özgü niteliklerinden kaynaklanan durumlar da ayrı incelemeyi gerektirmiştir. Elektrik faaliyetlerinin kamu hizmeti niteliği ve zaman içerisinde bu hizmetin kamu kaynakları ile düzenli ve verimli bir şekilde sunulamaması nedeniyle özelleştirme ve hizmetin Devletin gözetimi ve denetimi altında özel kişiler tarafından yerine getirilmesi gündeme gelmiştir. 2001 yılında yürürlüğe giren 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ile elektrik üretim, iletim, dağıtım ve ticaret faaliyetlerinin özel hukuk tüzel kişileri tarafından nasıl ve ne şekilde yürütüleceği genel hatları ile ortaya koyulmuş, bu Kanun ile sektörü regüle etmekle görevli bir düzenleyici denetleyici kurum olarak Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu kurulmuştur. Kanun ve idarenin düzenleyici işlemleri ile elektrik sektöründe rekabetçi bir piyasa yapısının oluşturulması hedeflenerek düşük maliyetli elektrik enerjisinin sağlanması ve arz güvenliğinin gerçekleştirilmesi doğrultusunda çalışmalar yürütüldüğü söylenebilir. 2013 yılında güncel gelişmeler ışığında 6446 sayılı yeni Elektrik Piyasası Kanunu hazırlanarak yürürlüğe girmiştir. Tezin birinci bölümünde Kanun değişiklikleri neticesinde elektrik piyasası faaliyetleri, lisans hüküm ve şartları, lisans sahiplerinin hak ve yükümlülüklerinde meydana gelen değişiklikler ele alınmış, tezin ikinci bölümünde ise özel şirketler yanında birtakım görevler yürüten kamu kurumları incelenmiş, 2017 y ı l ınd a y ap ı l an An ay a s a d eğişikliğiy l e hukukumu z a g i r en Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri ile elektrik piyasası mevzuatında yapılan değişiklikler sonucunda ortaya çıkan durumların analizi yapılmaya çalışılmıştır.