Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır hayatı, eserleri ve divançesi (İnceleme-metin)
Özet
1878-1942 yılları arası yaşamış olan Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır, Osmanlı'nın son dönemini ve Cumhuriyet'in ilk dönemlerini görmüş, birbirinden çok farklı olan bu iki dönemi güçlü ilmî birikimi ve dehâ seviyesindeki akıl ve zekâsıyla birleştirebilmiştir. Elmalılı'nın meşhur olduğu eseri, herkesin bildiği Hak Dini Kur'ân Dili adlı tefsiridir. Elmalılı, tefsirinin şöhretinden dolayı farklı alanlarda yazdığı telif ve tercüme eserleri bilinmemekte veya çok az bilinmektedir. Lâkin Elmalılı; tefsir ve meâl, fıkıh/İslam hukuku, tarih, kelâm, edebiyat, şiir ve nesir, mantık, felsefe, dilbilim/belâgat, hüsn-i hat gibi farklı alanlarda da kaynaklık edebilecek eserler telif ve tercüme etmiştir. Şiir yazabilecek derecede Arapça, Farsça ve Türkçe dillerine hâkim olan Elmalılı, Divançe'si olan bir âlimdir. Divançe'sindeki Arapça şiirleri bu konudaki kudretini gözler önüne sermektedir. Divançe'sinde, Türkçe manzûmelerden 134 şiir, ayrıca tespit edebildiğimiz 10 adet Arapça şiiri bulunmaktadır. Çalışmamız; 1. Elmalılı'nın hayatı, edebî şahsiyeti, sanatkârlığı, tasavvufî yönü ve eserleri, 2. Divançe'nin şekil özellikleri, 3. Divançe'nin muhtevâ özellikleri ve Divançe'nin nüshası, 4. Metin oluşturulmasında izlenen yol ve Divançe'nin transkripsiyonlu metni bölümlerinden oluşmaktadır.