Cumhurbaşkanının düzenleyici işlemleri

Abstract

XIX. ve XX. yüzyıllardaki toplumsal mücadeleler, yurttaşların bireysel veya toplu olarak ekonomik koşullarını iyileştirmenin yanında temel hak ve özgürlüklerin genişlemesine de yol açmıştır. Temel hak ve özgürlüklerin kullanılması, bunların sınırlandırılması ve idarenin yargısal denetimi modern zamanların devlet-yurttaş diyalektiğinin en temel unsurlarından biridir. Tarihi, ekonomik ve toplumsal gelişmeler doğrultusunda devlet, bütün dünyada büyük oranda yürütme organıyla özdeşleşmiştir. Kamu hizmetinin ve onun özel bir görünümü sayılması gereken kolluk faaliyetinin topluma yayılan etkisiyle birlikte yurttaşlar, her gün yürütme organıyla ilişki içerisine girmektedirler. Yürütme organının faaliyetinin kaynağı Anayasa ve kanunlardır. Bu doğrultuda hareket eden yürütmenin işlemleri ise yargı organları tarafından denetlenmektedir. Dolayısıyla devletin üç işlevinin, birbirini denetlemeyi de içerecek biçimde, belirli oranda işbirliği içerisinde olduğu söylenebilir. Çalışmamız devletin; örgütünün kurulması, personelinin görevlerinin, yetkilerinin, haklarının ve yükümlülüklerinin Anayasanın ve kanunların hükümleri doğrultusunda düzenlenmesine, temel hak ve özgürlüklerin kullanımının sınırlandırılmasında, yasama ve yürütme organlarının yetkisi, bu yetkinin görünümü olan kanunlar ve yürütmenin düzenleyici işlemleri arasındaki ilişki ve bunların yargı organları tarafından denetlenmesine odaklanmıştır. Yürütme organı devletin işlevlerine kaçınılmaz ve zorunlu bir biçimde egemen olsa da, temel hak ve özgürlükleri ilgilendiren konularda yasama ve yargı organlarının aktif rol alması, halkın devlet yönetimine katılmasını ve hak arama özgürlüklerini daha iyi kullanmasını sağlayacaktır.