On dokuz maddelik doz sonu kötüleşmesi anketinin Türkçe için geçerlilik güvenirlik çalışması ve bu anketi altın standart kabul edip tek maddelik soru ile doz sonu kötüleşmesinin saptanması
Özet
Çalışmanın amacı 19 maddelik doz sonu kötüleşmesi anketinin Türkçe için geçerlilik güvenirlilik çalışmasını yapmak ve aynı zamanda bu anketi altın standart kabul edip hastalara ''1-Son iki hafta içinde Parkinson hastalığı ile ilgili hangi şikayetleriniz sizi en fazla rahatsız etti? 2-Bu şikayetleriniz gün içerisinde bir iyi bir kötü oluyor mu?'' sorusunu sorarak aynı sonuçları elde edip edemediğimizi saptamaktır. Çalışmaya idiyopatik PH tanısı olan, 18 yaşından büyük olan, en az iki haftadır levodopa kullanan ve onam formu imzalayan 199 hasta dahil edilmiştir. İlk olarak '' 1-Son iki hafta içinde Parkinson hastalığı ile ilgili hangi şikayetiniz sizi en fazla rahatsız etti? 2- Bu şikayetleriniz gün içerisinde bir iyi bir kötü oluyor mu?'' soruları sorulmuştur ve ardından 19 maddelik DSK anketi uygulanmıştır. Anket uygulanan 54 hastaya iki hafta sonra yeniden anket uygulanmıştır. Hastaların 154 (%77.4)'ünde anket ile DSK saptanmış iken 45 (%22.6) hastada ise DSK saptanmamıştır. Bildirilen semptomlar ve bu semptomların ilaçla düzelmesine ilişkin Cronbach alfa değeri 0.842 saptanmıştır ve 199 hastaya ait anketin iç tutarlılığının yeterli yani kapsam geçerliliğinin olduğunu göstermektedir. Test-yeniden teste ait Cronbach alfa değeri 0.822 olarak bulunmuştur ve bu değer de 54 hastaya ait anketin iç tutarlılığının yeterli yani kapsam geçerliliğinin olduğunu göstermektedir. İlk yapılan ankette DSK değişkeni ile iki hafta sonra yeniden yapılan ankette DSK değişkeni arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunamamıştır (p=1.000). İlk yapılan ankette DSK saptanan 40 hastanın 35 (%87.5)'inde iki hafta sonra yapılan yeniden anket uygulamasında da DSK saptanmıştır ve ilk ankette DSK saptanmayan 14 hastanın 8 (%57.1)'inde iki hafta sonra yapılan ankette de DSK saptanmamıştır. Doz sonu kötüleşmesi anketi altın standart kabul edilip hastalara ''Soru'' uygulandığında 199 hastanın 154'ünde DSK anketi ile ''Soru'' cevabı uyumlu bulunmuştur. Ölçekte DSK var olan 154 hastanın 140 (%90.9)'ında ''Soru'' DSK'ni saptamış ve ölçekte DSK yok olan 45 hastanın 14 (%31.1)'nde ''Soru'' DSK olmadığını göstermiştir. Soru değişkenine ait duyarlılık, seçicilik, pozitif ve negatif tahmini değerler sırasıyla %90.9, %31.1, %81.9 ve %50.0'dır. Tek maddelik ''Soru'' DSK olan hastaları güvenilir şekilde saptayabilir ama DSK olmayan hastalarda hatalı pozitif cevap oranı yüksektir. Bu tek maddelik sorunun güvenle tarama testi olarak kullanılabileceğini ancak DSK tanısında yeterli olmadığını göstermektedir yani '' 1-Son iki hafta içinde Parkinson hastalığı ile ilgili hangi şikayetiniz siz en fazla rahatsız etti? 2- Bu şikayetleriniz gün içerisinde bir iyi bir kötü oluyor mu?'' diye sorduğumuzda cevap evet ise o hasta DSK varlığı açısından daha ayrıntılı değerlendirilmelidir. Anahtar Sözcükler: Doz sonu kötüleşmesi, Doz sonu kötüleşmesi anketi, Motor komplikasyonlar, Levodopa, Parkinson Hastalığı,