Pedi̇atri̇k hastalarda laparoskopi̇k apendektomi̇ operasyonlarinda pnömoperi̇tonyumun ultrasonografi̇k olarak değerlendi̇ri̇len opti̇k si̇ni̇r kilifi çapina etki̇si̇
Özet
Giriş ve Amaç: Optik sinir duramater ile sarılı olarak kranyuma girer ve bu uzantının içerisinde BOS dolaşımı olmaktadır. Optik sinir kılıfı çapı ölçümü, kafa içi basıncı ile orantılıdır (4). Bu çalışmada, laparoskopik cerrahi geçiren hastalarda kafa içi basıncı değişkenliğinin, ultrasonografik olarak optik sinir kılıfı çapı ölçümü ile indirekt değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Birincil amaç pnömoperitonyumun, ikincil amaç ise pozisyon değişikliğinin kafa içi basıncı üzerindeki etkisini araştırmaktır. Materyal ve Metod: Çalışmaya 5-12 yaş, ASA 1-2, 28 hasta alındı. 0,5 mg/kg p.o. midazolam premedikasyonu sonrası, rutin ASA monitörizasyonunu takiben 3 mg/kg propofol, 0.6 mg/kg roküronyum, 0.3-0.5 mg/kg remifentanil ile indüksiyon sağlandı. Anestezi idamesinde %40 O2 -%60 N2O karışımı içerisinde %2-3 sevofluran MAC 1,3 olacak şekilde uygulandı. Pnömoperitonyum sırasında intraabdominal basınç 12 mmHg olarak sağlandı. İndüksiyondan 3dk sonra (t0), insuflasyondan 5dk sonra (t1), trendelenburg + 15 derece sola yatırılma pozisyonuna getirildikten 5dk sonra (t2), insuflasyondan 15dk sonra (t3), insuflasyondan 30dk sonra (t4), desuflasyondan 5dk sonra (t5); iki göz için ayrı ayrı optik sinir kılıfı çapı ölçümleri yapılmıştır. 7.3-11.4 MHz frekanslı lineer prob ile optik sinirin göz küresinden çıktığı yerin 3 mm sonrasında transvers ölçüm yapılarak belirlenen değer, optik sinir kılıfı çapı olarak kaydedilmiştir. İstatistiksel analizler için; Tek Yönlü Varyans Analizi, Paired t- test ve Wilcoxon testleri kullanılmıştır. Bulgular: Optik sinir kılıfı çapı sağda; t0: 5,12 ± 0,49 mm, t1: 5,41 ± 0,49 mm, t2: 5,63 ± 0,58 mm (%95CI t0 ve t1 için: p<0.001, t1 ve t2 için p=0.001) solda; t0: 5,12 ± 0,46mm, t1: 5,42 ± 0,49 mm, t2:5,59 ± 0,46 mm (%95CI t0 ve t1 için p<0.001 t1 ve t2 için p=0.003) olarak saptanmış, sağda t0 ve t5 değerleri arasında anlamlı fark bulunamamıştır (t0: 5,12 ± 0,49 mm, t5: 5,28 ± 0,53 mm %95CI p=0.27). Solda t0 ve t5 değerleri karşılaştırıldığı zaman anlamlı fark tespit edilmiştir (t0: 5,12 ± 0,46 mm, t5: 5,30 ± 0,48 mm %95 CI p=0.019). Tartışma ve Sonuç: Optik sinir kılıfı çapı ölçümünün laparoskopik cerrahi sırasında kafa içi basıncı ölçümü için kullanılabileceği düşünülmektedir ve pnömoperitonyumun optik sinir kılıfı çapını arttırdığına dair çalışmalar bulunmaktadır (72,78). Pozisyonun etkisi ise tartışmalıdır (79, 80). Optik sinir kılıfı çapının eşik değeri konusunda kesin bir değer mevcut değildir. Çalışmamızda invaziv kafa içi basıncı karşılaştırılması yapılmamış olsa da ayrı ayrı insuflasyondan ve pozisyon değişikliğinin öncesinde ve sonrasında yapılan optik sinir kılıfı çapı ölçümlerinde anlamlı fark tespit edilmiştir ve kafa içi basıncının değişimi hakkında tahminde bulunulabilinir.