Etiyopya'da ifade özgürlüğünün teminatları federasyon meclisinin anayasayı yorumlama yetkisinin ve mahkemelerin rolünün eleştirel değerlendirmesi

Abstract

İfade özgürlüğü hem EFDC Anayasası hem de MSHUS gibi Etiyopya tarafından onaylanan uluslararası anlaşmalarla ilan edilen temel insan haklarından birisidir. Bazı önemli aktörler bu hakkın hayata geçmesinde önemli bir rol oynarlar. Anayasayı yorumlama yetkisini haiz Federasyon Meclisi ve anayasayı uygulama yetkisini haiz mahkemeleriifade özgürlüğünün korunmasının öncüleri olarak görülebilir. Diğer faktörler anayasa ve Etiyopya'nın taraf olduğu sözleşmeler doğrultusunda yapılan yasaların mevcudiyetidir. Halklarının korunmasını talep eden halkın ve ülkenin yasalarını yapan Yasama Meclisi temsilcileri gibi diğer organların oynadığı rol de açıktır. Bu tez Etiyopya'da ifade özgürlüğünün durumunun anayasayı uygulamak görevini yerine getirmeyen mahkemeler kadar, anayasal yargı mekanizmasıyla da ilgili olduğunu iddia etmektedir. Bu durum anayasaya uygun bir şekilde karar vermede yaşanan sıkıntılarla ilgilidir. İfade özgürlüğünü ihlal eden yasaların mevcudiyeti de ayrıca ifade özgürlüğünün alanını daraltmak için hükümet tarafından kullanılmaktadır. Bu çalışma anayasaya uygun olarak mahkemelerin karar alamamaları kadar, ihlallerin giderilmesi yönünde vatandaşlar için bağımsız ve ehil anayasal yargı mekanizmasının yokluğunun, ifade özgürlüğünün mevcut kötü durumunda bir rol oynadığını iddia etmektedir. Bu tez anayasal denetim mekanizmasının değiştirilmesi ve mevcut yasaların yeniden düzenlenmesi gibi bazı geçerli önerilerle son bulmaktadır.