Tümör hücrelerindeki PD-L1 ekspresyonunun anjiyogenez ve invazyon üzerine etkisi
Özet
CTLA-4 ve PD-1 gibi immün denetim noktalarını bloke eden anti-CTLA-4, anti-PD1 ve anti-PDL1 monoklonal antikorlar, klinik çalışmalarda başta melanoma olmak üzere pek çok solid tümörün tedavisinde başarılı olarak rutin tedavide kullanılmaya başlanmıştır. Ancak bu ilaçlar kullanılan hastaların yaklaşık %20 kadarında etkili olmaktadır. Klinik çalışmalarda tümör dokusunda immunohistokimyasal olarak PD-L1 ekspresyonu olduğu gösterilen hastalarda PD-L1'e karşı geliştirilen monoklonal antikorlar ile elde edilen yanıt oranının daha yüksek olabildiği gösterilmiştir. Bugün için tümör hücreleri ve tümör mikroçevresindeki immün hücrelerdeki PD-L1 ifadesi dışında bu hastalarda genel kabul gören bir biyomarker bulunmamaktadır. Anti-PDL1 antikorlarının tümör anjiyogenezi ve tümör hücre biyolojisi üzerindeki etkileri iyi bilinmemektedir. Bu çalışmamızda anti-PDL1 monoklonal antikoru olan avelumabın PD-L1 ifade eden ve etmeyen tümör hücrelerinde anjiyogenez ve metastaz sürecinde önemli rol oynayan genlerin ifadesi üzerindeki etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır. Çalışmamızda 11 adet insan tümör hücresi (HT-29, MDA-MB-231, LNCAP, DU145, A-375, A549, MCF-7, WM115, MDA-MB-435, MDA-MB-468, G361) akım sitometrisi ile PD-L1 ifadesi yönünden taranmış ve PD-L1 ifadesi en düşük ve en yüksek olan ikişer tanesi gen ifade çalışmalarında kullanılmıştır. Tümör hücrelerine 40 µg/ml, 20µg/ml ve 2 µg/ml olmak üzere 3 farklı dozda avelumab uygulanmış ve 24 ile 72 saatlik inkübasyon sonrası hücreler toplanarak eş zamanlı PZR yöntemi ile VEGFA, bFGF, EGFR, MMP-9, E-kaderin ve TGF-β genlerinin mRNA düzeyinde ekspresyonları incelenmiştir. Çalışmaya, PDL-1 ifadesi açısından taradığımız 11 hücreden PD-L1 ifadesi % 2'nin altında olan DU-145 ve MDA-MB-435 hücreleri ile %50'nin üzerinde olan LNCAP ve MDA-MB-231 hücreleri ile devam edildi. Avelumab PD-L1 ifadesi yüksek olan LNCAP ve MDA-MB-231 hücrelerinde VEGFA ve bFGF ifadesini 72 saatlik inkübasyonda belirgin olarak arttırırken PD-L1 ifadesi düşük olan hücrelerde doza bağımlı değişken bir cevap izlenmiştir. Avelumabın PD-L1 ifadesi yüksek olan tümör hücrelerinde CDH1 ifadesini arttırdığı, TGFb ifadesini azalttığı bulundu. PD-L1 düşük düzeyde ifade eden hücrelerde ise doza bağımlı değişken cevap izlendi. Avelumabın EGFR ve MMP-9 gen ifadesi üzerindeki etkileri hücrelerdeki PD-L1 ifadesinden bağımsız ve doza bağlı değişkenlik göstermiştir. Sonuç olarak anti-PDL1 antikoru olan avelumab PD-L1 ifadesi yüksek olan tümör hücrelerinde bFGF ve VEGFA genlerini uyararak anjiyogenezi uyarma potansiyeline sahip olduğunu göstermektedir. Bunun yanı sıra yine aynı hücrelerde CDH1 ve TGFb üzerindeki etkileri ile epitelyal mezenkimal geçişi baskılayabileceğini göstermektedir.
