Milli Eğitim Bakanlığı merkez örgütü yöneticilerinin öz yeterlilik düzeylerinin karar verme stilleri ile arasındaki ilişkisi
Özet
Bu araştırmanın amacı, Milli Eğitim Bakanlığı merkez teşkilatında Daire Başkanı ve Şube Müdürü olarak görev yapan yöneticilerin görüşlerine göre, Milli Eğitim Bakanlığı merkez teşkilatı yöneticilerinin öz-yeterlik becerileri ile karar verme stilleri arasındaki ilişkiyi ortaya koymak ve yöneticilerin sahip oldukları öz-yeterlik düzeylerinin alınan kararlar üzerindeki etkisini belirlemektir. Tarama modelinde ve nicel yöntem ile yapılan bu araştırmanın hedef evreni Milli Eğitim Bakanlığı merkez teşkilatında görev yapan tüm daire başkanları ve şube müdürleri oluşturmaktadır. Araştırmaya, Milli Eğitim Bakanlığı merkez teşkilatında aktif görev yapan 125 daire başkanından 88'i ve 109 şube müdüründen 61'i olmak üzere toplam 149 yönetici katılmıştır. Araştırmanın verileri araştırmacı tarafından geliştirilen "Öz-yeterlik Ölçeği" ve "Karar Verme Stilleri Ölçeği" ile toplanmıştır. Verilerin analizinde, yönetici kişisel özellikleri olarak cinsiyet, eğitim durumu ve yöneticilik kıdemi ile ilgili çözümlemeler için yüzde ve frekans kullanılmıştır. Milli Eğitim Bakanlığı merkez teşkilatı yöneticilerinin karar verme stilleri ve öz-yeterlik inançlarının her bir alt boyutta nasıl olduğuna ilişkin çözümlemeler için aritmetik ortalama ve standart sapma değerlerine bakılmıştır. Bakanlık merkez teşkilatı yöneticilerinin sahip oldukları karar verme ve öz-yeterlilik inançlarının her bir alt boyutta unvana göre anlamlı bir şekilde faklılaşıp farklılaşmadığına ilişkin çözümlemeler için t testi; eğitim düzeyine ve yöneticilik kıdemine göre değişip değişmediğine ilişkin çözümlemeler için ise varyans analizi (ANOVA) yapılmıştır. Milli Eğitim Bakanlığı merkez teşkilatı yöneticilerinin öz--yeterlik düzeylerinin her bir alt boyutta karar verme stilleriyle olan ilişki düzeyini belirlemek amacı ile korelasyon analizi yapılmıştır. Bakanlık merkez teşkilatı yöneticilerinin sahip oldukları öz-yeterlik inançlarının her bir alt boyutta karar verme stillerini ne düzeyde yordadığına ilişkin ise regresyon analizi yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, öz-yeterliğin alt boyutlarından bireyin kişisel deneyimleri öz-yeterliğin oluşmasında en kuvvetli birinci faktördür. İkinci faktör, sözel ikna boyutu, üçüncü faktör ise fizyolojik ve duygusal durum boyutu gelmektedir. Bakanlık merkez teşkilatı yöneticilerinin tercih ettikleri karar verme stili olarak birinci sırada klasik karar verme stili, ikinci sırada sezgisel karar verme stili, üçüncü sırada politik karar verme stili ve dördüncü sırada ise yönetsel karar verme stili gelmekt*edir. Bakanlık merkez örgütünde görev yapan yöneticilerin öz-yeterlik inançlarında ve karar verme stillerinde ünvana, eğitim düzeyine ve yöneticilik kıdemine göre anlamlı bir farklılık görülmemektedir. Bakanlık merkez teşkilatı yöneticilerinin öz-yeterlik düzeyleri ile karar verme stilleri arasındaki ilişkinin pozitif yönde en yüksek olduğu değişkenler bireyin kişisel deneyimleri ile klasik karar verme stili arasında, negatif yönde ilişkinin en yüksek olduğu değişkenler ise bireyin kişisel deneyimleri ile politik karar verme stilidir. Korelasyonel ilişkinin en düşük olduğu değişkenler pozitif yönde bireyin kişisel deneyimleri ile yönetsel karar verme stili, negatif yönde en zayıf ilişkinin olduğu değişkenler ise fizyolojik ve duygusal durum ile sezgisel karar verme stilidir. Milli Eğitim Bakanlığı merkez örgütünde görev yapan yöneticilerin tercih ettikleri karar verme stili üzerinde yöneticilerin öz-yeterlik inançlarının etki düzeyi sonuçlarına göre klasik karar verme üzerinde bireyin kişisel deneyimleri en fazla etkiye sahiptir. Sezgisel ve yönetsel karar verme stili üzerinde öz-yeterliğin sözel ikna boyutu en fazla etkilidir. Politik karar verme stili üzerinde ise en fazla fizyolojik ve duygusal durum etkilidir. Sonuç olarak, yöneticilerin sahip oldukları öz-yeterlik inançları karar verme sürecinde etkilidir. Anahtar Sözcükler: Öz-yeterlik, karar verme, yönetici