Mithradates Hanedanlığı'nda I. Pharnakes dönemi
Özet
Mithradates Hanedanlığı MÖ 302 yılında Paphlagonia Bölgesi'nde Mithradates I Ktistes tarafından kurulmuştur. Sonraki süreçte, bir krallığın gelişip, güçlenebilmesi için oldukça elverişli koşullara sahip Karadeniz Bölgesi istikametinde genişlemiştir. Söz konusu süreçte III. Aleksandros'un (Megas=Büyük İskender) ardılları arasındaki mücadeleler nedeniyle Küçük Asya'daki genel siyasi durumunun oldukça karışık olduğu görülmektedir. Bu nedenle Küçük Asya'da kurulmuş olan Hellenistik krallıklar kısa sürede gelişme imkânı bulmuştur. I. Pharnakes'in hanedanlığın başına geçtiği MÖ II. yüzyılın ilk çeyreğinde Küçük Asya'da güç dengelerinin değiştiği ve genel siyasi durumun karışık olduğu görülmektedir. Küçük Asya'da yer alan Hellenistik krallıklar kendi aralarında mücadele halindeyken, I. Pharnakes Küçük Asya ve Karadeniz'deki otorite boşluğunu fırsata çevirmek için çeşitli ittifaklar yaparak ordusunu güçlendirme yoluna gitmiştir. Ardından Karadeniz'in güneyinde yer alan hem siyasi hem de ekonomik açıdan son derece stratejik öneme sahip kentleri ve teritoryumlarını ele geçirmiştir. I. Pharnakes tarafından izlenen bu yayılmacı politika zaman içinde Pergamon Krallığı'yla teritoryal ve siyasi fikir ayrılıklarına yol açmış ve Mithradates Hanedanlığı arasında giderek şiddetlenen bir savaşla sonuçlanmıştır. Bu süreçte çarpışmalara müdahil olan Roma Cumhuriyeti ise Küçük Asya'da herhangi bir krallığın güçlenmesine izin vermeyecek şekilde savaşa katılan krallıkların birbirlerini ekonomik, askeri ve demografik açılardan yıpratmasını izlemekle yetinmiştir. Söz konusu savaştan yenik ayrılan I. Pharnakes, Küçük Asya'daki yayılma politikasını bir süreliğine de olsa terketmek zorunda kalmıştır. Fakat ekspansiyonalist politikalarını Karadeniz'in kuzeyinde yer alan Hellen kentlerine uyarlayarak, söz konusu kentleri kendi etki alanına alma girişimlerinde bulunmuştur.