Norm hiyerarşisi ve abjection: BM cinsiyet rejiminin postkolonyal ve Kristevacı bir eleştirisi
Abstract
Bu tez, dışarıdan gelen ile yerli arasındaki "küresel/yerli" ikiliğine dayanan norm hiyerarşisinin, Kristevacı abjection kavramından hareketle, postkolonyal bir eleştirisini sunmaktadır. Aydınlanmacı modern epistemenin özne-ben ile öteki arasında yarattığı hiyerarşik iktidar ilişkisi, kolonyal söylemde, dışarıdan gelen ile yerli arasındaki kurucu farkı ortaya koymaktadır. Bu kurucu fark sayesinde özne-ben (dışarıdan gelen) kendini öteki'den (yerli) ayırmakta ve üstün ve ayrıcalıklı konumunu inşa etmektedir. Benzer bir ilişki iyi küresel normlar ile kötü yerli normlar arasında da ortaya çıkmakta; yerli inanışlar küresel süreçlere dâhil edilmeyerek abjectleştirilmekte ve uluslararası norm taşıyıcılarının üstün ve ayrıcalıklı konumu bu yolla sabitlenmeye çalışılmaktadır. Söz konusu ilişkisellik çalışmada, ampirik olarak, Birleşmiş Milletler (BM) cinsiyet rejiminin inşasında üretilen hiyerarşik norm ilişkileri üzerinden ele alınmaktadır. Öyle ki BM cinsiyet rejimi –özellikle de Kalkınmada Kadın ve Zararlı Geleneksel Pratikler gündemleriyle– küresel normlar ile yerli normlar olarak addedilen normlar arasında küresel normlar lehine bir hiyerarşi öngörmekte ve bu hiyerarşiyi yerli normları abjectleştirerek sürdürmektedir.