İç Anadolu ve Marmara bölgelerinde marul mildiyösü etmeni Bremia lactucae'nin ırklarının belirlenmesi
Özet
Ülkemizde önemli düzeyde marul üretimi yapılan illerdeki marul, kıvırcık ve Iceberg salata grubu bitkilerin ekim alanlarında marul mildiyösü ırklarının belirlenmesi için 2016-2020 yıllarında yürütülen survey çalışmaları sonucunda; Ankara'dan 556 adet, Aksaray'dan 320 adet, Bartın'dan 298 adet, Bilecik'ten 30 adet, Eskişehir'den 22 adet, Mersin'den 15 adet ve Samsun'dan 311 adet örnek olmak üzere toplamda 1552 adet hastalıklı bitki örneği toplanmıştır. Bu bitkilerden yapılan izolasyon işlemleri sonucunda toplamda 64 adet izolat elde edilmiştir. Çalışmada inokulasyon için doğrudan temas, nemli hücre, yüzdürme, parafinli lam, su agarı, MS'li su agarı ve püskürtme yöntemleri kullanılmıştır. En uygun yöntem ve zaman olarak bitkinin kotiledon aşamasında püskürtme yöntemi ile 16 ayırıcı test çeşidinin inokulasyonu yapılmıştır. Bu çalışmada marul mildiyösü etmeni Bremia lactucae ırklarının belirlenmesi için, Avrupa'da kullanılan standart ırk belirleme yöntemleri izlenmiş, bu amaçla IBEB'in EU-C ayrım seti kullanılmış ve 64 izolatın değerlendirme sonuçlarından elde edilen 6'lı kod'lar 63-62-01, 44-00-01, 36-28-00, 36-20-00, 13-03-04, 16-42-00, 12-00-00, 20-16-00, 21-08-00, 37-06-00, 16-17-00, 20-04-00, 40-24-00, 29-02-00, 31-63-04 olarak bulunmuş, 64 izolat 15 grup içinde toplanmıştır. Bu çalışmada bulunan 6'lı kod'ların (sextet code) hiçbirinin IBEB tarafından yayınlanan liste ile uyumlu olmadığı görülmüştür. Elde edilen bulgular, B. latucae türü içerisindeki genetik varyasyonun çok yüksek olduğunu, 15 patotipinin veya lokal ırkının Türkiye'de var olduğunu göstermiştir.