Arpa (Hordeum vulgare L.) embriyo kültürüne uygulanan farklı 2,4-d dozlarının rejeneratif sürgünlerde kromozom yapısına etkisi
Özet
Bu çalışmada bitki materyali olarak, Türkiye?de yetiştiricilik açısından önemli yeri olan Bülbül-89 ile Tarm-92 (Hordeum vulgare) 2 sıralı arpa çeşitleri; kültür etkin maddesi olarak ise, sentetik bir oksin olan 2,4-D kullanılmıştır. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü biyoteknoloji laboratuvarında gerçekleştirilen bu araştırmada, kallus oluşturmak için olgun arpa embriyolarına farklı dozlarda 2,4-D oksini uygulanmıştır. En uygun 2,4-D dozu belirlenmiş ve uygulanan dozların bitkinin kromozom yapısına ve sayısına olan etkileri sitolojik çalışmalarla incelenmiştir. Bu araştırmada kontrol dozu olan 0 mg/l ile birlikte 3, 6, 9 ve 12 mg/l olmak üzere 5 farklı 2,4-D dozu kullanılmıştır. Her iki çeşitte de 3 mg/l 2,4-D dozunun ?kallus oluşumu?, ?kallus ağırlığı?, ?rejenerasyon kapasitesi? ve ?kültür etkinliği? parametrelerinde en yüksek değerleri verdiği saptanmıştır. 3 mg/l 2,4-D dozundan elde edilen rejenere bitkiciklerden alınan kök uçlarından yapılan sitolojik analizlerde de bu dozun Bülbül-89 ve Tarm-92 çeşitlerinde kromozomlarda fiziksel ve sayısal olarak herhangi bir anormallik oluşturmadığı, bu nedenlede söz konusu dozların bu tip çalışmalarda güvenle kullanılabileceği belirlenmiştir.