Etlik piliç rasyonlarına farklı düzeylerde ilave edilen valin amino asidinin besi performansı ve immun sistem üzerine etkisi
Özet
Bu araştırma valin esansiyel amino asidinin etlik piliç rasyonlarında kullanım düzeylerinin araştırılması, farklı beslenme dönemlerinde farklı düzeylerde kullanımı ile yem tüketimi, canlı ağırlık, canlı ağırlık artışı, yemden yararlanma oranı, karkas randımanı, ölüm oranı, immun sistem organ ağırlıkları (timus, bursa Fabricius ve dalak) ve aşılama antikor titresi üzerine etkisini incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışmada hayvan materyali olarak 245 adet bir günlük yaşta erkek Ross 308 etlik civciv kullanılmıştır. Deneme için her biri 49 civcivden oluşan bir kontrol (K) ve dört deneme (D1, D2, D3, D4) grubu ile toplam 5 grup düzenlenmiştir. Her bir grup 7 civcivden oluşan 7 alt gruba ayrılmıştır. Araştırmada hayvanlara birinci günden 21. güne kadar etlik civciv yemi (HP, % 22; ME, 3000 kkal/kg), 22. günden kesim günü olan 42. güne kadar etlik piliç yemi (HP, % 20; ME, 3100 kkal/kg) verilmiştir. Rasyonlar mısır, soya küspesi ve fındık küspesi temelinde oluşturulmuştur. Beslenme programında kontrol grubu (K) NRC'de belirtilen % 0,9 (0-21 günler) ve % 0,82 (21-42 günler) oranlarında valin içeren rasyonlarla, D1 ve D2 grupları 0-21 günlerde NRC (1994)'de bildirilen % 0,9 oranında; 21-42 günlerde ise NRC (1994)'de bildirilen değerin % 0,1 ve % 0,2 üst değerinde (% 0,92 ve % 1,02 Valin) valin içeren rasyonlarla, D3 ve D4 grupları ise 0-21 günlerde NRC'de bildirlen değerin % 0,1 ve % 0,2 üst değerinde (% 1,0 ve % 1,1 Valin); 21-42. günlerde ise NRC'de bildirilen % 0,82 oranında beslenmiştir. Araştırmanın tüm dönemleri (0-7, 0-14, 0-21 0-28, 0-35, 21-42, 7-14, 14-21, 21-28, 28-35, 35-42 günler) incelendiğinde etlik piliç rasyonlarına farklı dönemlerde farklı düzeylerde valin eklenmesi yem tüketimi, canlı ağırlık, canlı ağırlık artışı, yemden yararlanma oranı, karkas randımanı ve ölüm oranı açısından rakamsal farklılıklar dışında istatiksel bir farklılık yaratmamıştır (P>0,05). İmmun sistemin dönemsel gelişiminin incelenmesiyle ilgili olarak ise primer lenfoid organlardan dalak ve bursa Fabricius gelişimi de farklı valin oranlarından etkilenmemiştir (P>0,05). Ancak, araştırmanın ilk döneminde % 1 valin alan gruplarda hem 0-21, hem de 21-42 günlük dönemde timus gelişimi istatiksel olarak farklı bulunmuştur (P<0,05). Humoral bağışıklık ile ilgili olarak aşılama antikor titresi % 1,1 valin alan gruplarda en yüksek değerde elde edilmesine rağmen istatiksel olarak önemsiz bulunmuştur. Araştırma sonuçları değerlendirildiğinde valin amino asidinin etlik piliç rasyonlarında bulunması gereken oranın 0-21 günlük dönemde NRC (1994)'te bildirilen değerden farklı olarak % 1 oranında, 21-42 günlük dönemde ise NRC (1994) tarafından önerilen değer olan % 0,82 oranında olmasının uygun olacağı sonucuna varılmıştır.