| dc.description.ozet | Çalışma alanı olan Divriği-Eskibeyli yakınlarında bulunan Akdağ demir yatağı, cevher çakılları içeren kumtaşı ile nummulitli kireçtaşı-marn ardalanmasından oluşan Bozbel formasyonu içinde tabakaya uyumlu konumda yataklanmış, ancak daha sonraki olayların etkisi ile yan kayaçlarla tektonik ilişkili bir yapı kazanmıştır. Fosil bulgularına göre yatağın yaşı Küviziyen'dir. Akdağ demir yatağında gözlenen birincil cevher, farklı düzeylerde martitleşmiş ve reliktleri izlenen, bununla birlikte yer yer taşınmış özelliklerde olan manyetitlerden oluşmaktadır. İkincil oluşan cevher mineralleri ise hematit ve götittir. Hematit çoğunlukla manyetitin dönüşüm ürünü olarak gözlense de tipik ringförmig ve küresel çökelim yapısı ile sedimanter taneleri ornatarak yerleşmesi de söz konusudur. Götitler ise hem hematitin ayrışması sonucu oluşan hem de manyetit tanelerinin aralarını dolduran ve daha sonradan oluşmuş biçimdedir. İnceleme alanındaki demir cevherlerinde Eu/Eu* oranı ortalama 1.63, ortalama La/Yb oranı 1 ve Ce/Ce* oranı ise 0.75-1.06 arasındadır. Ortalama ANTE değeri 0.15 ve ortalama HNTE değeri 1.25'tir. La/Ce oranları 0.5-1, Y/Ho oranları 10-36 arasındadır. Çalışılan cevher örnekleri ile Divriği hematit ve manyetitlerinin element zenginleşme desenlerinin benzer olması her iki tür cevherleşmenin aynı kökenli olabileceğine işaret etmektedir. Cevher örneklerine ait NTE'lerin PAAS ve NASC'a göre 10-100 kat arasında tüketilmiş oldukları görülmüştür. Kondrit ile yapılan karşılaştırmada ise HNTE'lerin 1-50 kat civarında zenginleştiği ANTE'lerin ise değişmediği belirlenmiştir. Karbonat yan kayaçlarına özgü kalsit ve dolomit örneklerinde yürütülen duraylı izotop çalışmalarına göre; δ13C izotop değerleri (VPDB) kalsitler için -5.91 ile +3.52 ‰, dolomitler için - 1.01 ile +5.68 ‰, δ18O izotop değerleri (VSMOW) ise kalsitler için +21.94 - +27.27 ‰, dolomitler için +25.39- +29.55 ‰ arasındadır. Tüm bu bulgular neticesinde, Akdağ demir cevherleşmesinin sığ bir denizel havzada çökeldiği (hidrojenetik) ve yatağın kimyasal sedimanter bir tür olduğu ortaya konmuştur. | tr_TR |
