| dc.description.ozet | ÖZET Marmara ve Karadeniz Bölgesi Yüzey Balık Karaciğerinde Vitamin A ile Süperoksit Dismutaz, Katalaz ve Glutatyon Peroksidaz Enzim Düzeyleri Marmara ve Karadeniz'den 2 dönem 15 adet istavrit ve 15 adet çinekop örneği oluşturmak amacıyla; balık karaciğerini içeren 10 g'lık havuzlar oluşturuldu. Balıkların uzunlukları ve ağırlıkları kaydedildikten hemen sonra iç organları buzlu ortamda çıkartıldı ve karaciğerleri fizyolojik tuzlu suyla yıkandı. Yıkama işlemini takiben enzim analizleri için 5 g karaciğer, Vitamin analizleri için ise diğer 5 g karaciğer örneği numaralandırılmış ayrı poşetlere konuldu ve alüminyum folyo ile sarılarak sıvı nitrojen tankında depolandı. Analiz işlemlerine kadar -80 derecelik soğutucuda muhafaza edildi. Yüzey balıklarından istavrit ve çinekop örnekleri analizlerinden elde edilen sonuçların t-testi kullanılarak dönemler arası ve denizler arası karşılaştırılması neticesinde Marmara Denizi istavrit balıkları dönemler arasındaki karşılaştırmasında 2. Dönem GPx aktivitesi 1. Döneme göre artmış (1. Dönem; 3,08 ± 0,61 ve 2. Dönem; 19,33 ± 2,24 nmol NADPH+H+/dak./mg-protein) olup p <0.01 düzeyinde istatistiksel anlamlılık ve 2. Dönem Vitamin A düzeyi 1. Döneme göre düşük (1. Dönem; 86,54 ± 13,18 ve 2. Dönem; 54,72 ± 6,00 ug/g-yaş ağırlık) bulunarak p < 0,05 düzeyinde istatistiksel anlamlılık tesbit edilmiştir. SOD ve CAT için (p >0,05) fark tesbit edilmemiştir. Çinekoplarda ise sadece vitamin A düzeyi 2. Dönem 1. Döneme göre düşük (1. Dönem; 69,93 ± 5,33 ve 2. Dönem; 31,52 ± 1,81 ug/g-yaş ağırlık) ölçülmüş ve istatistik olarak p <0.05 fark bulunmuştur. CAT, SOD ve GPx için (p >0,05) fark tesbit edilmemiştir. Karadeniz istavritlerinde hiç bir parametre için (p >0,05) fark bulunmamıştır. Marmara ile Karadeniz'in karşılaştırılmasında Denizler arasında yapılan karşılaştırmada GPx aktivitesi Karadeniz istavritlerinde Marmara'ya göre yüksek(Marmara; 3,082 ± 0,61 ve Karadeniz; 6,74 ± 1,91 nmol NADPH+H+/ dakika/ mg- protein) bulunarak, 1. Dönemde istatistik açıdan p <0,05 düzeyinde bir önem bulunurken, 2. Dönem, istatistik açıdan anlamlılık (p >0,05) tesbit edilmemiştir. Her iki dönemde de CAT aktivitesi Karadeniz örneklerinde (1. Dönem; 0,000531 ± 0,00005 ve 2.Dönem ; 0,000742 ± 0,00013 k/g-protein) Marmara'ya (1.Dönem; 0,00217 ± 0,00027 ve 2.Dönem; 0,00701 ± 0,0033 k/g-protein) göre yüksek tesbit edilmiştir. 1. Dönem olarak istatistik açıdan p < 0,01 düzeyinde bir önem, 2. Dönemde ise istatistik açıdan p <0,05 düzeyinde anlamlılık bulunmuştur. Her iki dönemde de Karadeniz örnekleri Vitamin A düzeyleri (1. Dönem; 54,55 ± 3,46 ve 2.Dönem; 36,11 ± 2,53 ug/g-yaş ağırlık) Marmara'ya (l.Dönem; 86,54 ± 13,81 ve 2.Dönem; 54,72 ± 6,00 fig/g-yaş ağırlık) göre düşük ölçülmüştür. 1. Döneme ait veriler karşılaştırıldığında istatistik olarak p <0,05 düzeyinde anlamlılık görülmüş olup, 2. Dönem için istatistik önemin p <0,01 düzeyinde arttığı tesbit edilmiştir. Çinekoplarda ise sadece 1. dönem karşılaştırılabilmiş, Karadeniz çinekop örnekleri GPx aktivitesi (55,01 ± 8,82 nmol NADPH+H7 dakika/ mg-protein) Marmara örnekleri (14,10 ± 3,40 nmol NADPH+H+ /dakika/ mg-protein) 'ne göre yüksek tesbit edilmiştir ve istatistiksel p <0,01 düzeyinde bir önem, Karadeniz çinekop örnekleri SOD aktivitesi (0,0860 ± 0,0086 U/g-protein) Marmara örnekleri (0,0265 ± 0,0062 U/g-protein)'ne göre yüksek tesbit edilmiştir ve istatistik açıdan p <0,05 düzeyinde bir önem, Karadeniz çinekop örnekleri Vitamin A düzeyi (32,86 ± 2,39 ug/g-yaş ağırlık) Marmara örnekleri (69,93 ± 5,33 ug/g-yaş ağırlık)'ne göre düşük tesbit edilmiş, istatistiksel p <0,01 düzeyinde anlamlılık göstermektedir. Marmara Denizi istavrit ve çinekop örnekleri GPx aktivitesi yönünden türler arası farklılık karşılaştırıldığında, her iki dönemde de Çinekop örneklerinde GPx aktivitesi (l.Dönem; 14, 10 ± 3,40 ve 2.Dönem; 28,84 ± 5,75 nmol NADPH+H+/ dakika /mg-protein) istavritlere (l.Dönem; 3,082 ± 0,61 ve 2.Dönem; 19,33 ± 2,24 nmol NADPH+H4"/ dakika /mg-protein) göre yüksek ölçülmüş olup, istatistik açıdan anlamlılık (p <0,05) bulunmuştur. 2. dönemde Çinekop örneklerinde CAT aktivitesi (0,000773 ± 0,00015 k/g-protein) istavritlere (0,00701 ± 0,0033 k/g-protein) göre yüksek ölçülmüş ve istatistiksel p <0,05 düzeyinde bir önem bulunmuştur. Her iki dönemde de Çinekop örneklerinde Vitamin A düzeyi (l.Dönem; 69,93 ± 5,33 ve2.Dönem; 31,52 ± 1,81 |xg/g-yaş) istavritlere (86,54 ± 13,18 ve 2.Dönem; 54,72 ± 6,00 ug/g-yaş) göre düşük bulunmuş olup, istatistik açıdan 1. dönem p <0,05 düzeyinde anlamlılık 2. Dönemde istatistik olarak önemin p <0,01 düzeyinde arttığı tesbit edilmiştir. Karadeniz 1. Dönem çinekop örnekleri GPx aktivitesi (55,01 ± 8,82 nmol NADPH+H+/ dakika /mg-protein) istavritlere (6,74 ±1,91 nmol NADPH+HV dakika /mg-protein) göre yüksek bulunmuş ve istatistik açıdan p <0,01 düzeyinde bir önem, çinekop örnekleri SOD aktivitesi (0,0860 ± 0,0086 U/g-protein) istavritlere (0,0282 ± 0,0052 U/g-protein) göre yüksek bulunmuş ve istatistik açıdan p <0,01 düzeyinde bir önem, çinekop örnekleri CAT aktivitesi (0,000689 ± 0,00011 k/g-protein) istavritlere (0,000531 ± 0,00005 k/g-protein) göre yüksek bulunmuş ve istatistik açıdan p <0,05 düzeyinde anlamlılık bulunmuştur. Vitamin A' da istatistik açıdan önem(p >0,05) bulunmamıştır. Anahtar Sözcükler: Balık, Antioksidatif Metabolizma, Karaciğer, Deniz kirliliği | tr_TR |
