Basit öğe kaydını göster

dc.contributor.advisorÖzönder, Sema Barutçu
dc.contributor.authorRahimi, Musa
dc.date.accessioned2022-05-16T13:51:05Z
dc.date.available2022-05-16T13:51:05Z
dc.date.issued2010
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/20.500.12575/80291
dc.description.abstractThis thesis named `ÚavÀèid-i Türkì? is composed of three sections. The first section provides a brief information about the biography of the subject work?s writer and the era, which the work was composed. Following this, after submitting information about the main purpose of the compose of this work, it is emphasized that the use of Turkish language was so practical and widespread in the 19?th century in Iran. Since the writer composed this work by using Tabriz accent, the main importance of the city of Tabriz in Turkish history was also touched during the thesis.The main importance and place of subject work in language history researches were also mentioned while the characteristics related to orthography-phoneme, vocabulary and the etymolgy were examined. During this section, 19?th century Tabriz accent old Turkish was also scrutinized by comparing to Old Oghuz Turkish, Azerbaijan accents, Anatolian accents and today?s Tabriz accent. However, during the preparation of this thesis, it is also determined that, in ÚavÀèid-i Türkì?s work, not only some words, which are not being used by today?s Tabriz accent but also the characteristics of old Turkish language and Oghuz Turkish can be seen. The main characteristics of this Tabriz accent is the use of infinitive suffix in its only velar form whereas in only rounded form for the first person plural in the present tense. Additionally, primary long vowels and velar `n? are kept in some words.In section two, two editions of the subject work were translated and compared to each other, then the findings of study were written according to Turkish transcription system.The spelling of each word in relevant edition and its corresponding meaning in Persian language while the Arabic meanings of the words were also provided within the content of this thesis.Finally, in the third section, after providing Turkish-Persian, Persian-Turkish meanings and the index of proper nouns, in index of Turkish words and suffixes, the pronounciation form of any word in today?s Tabriz accent and also standard linguistic forms related to Azerbaijan Turkish were also provided.tr_TR
dc.language.isotrtr_TR
dc.publisherSosyal Bilimler Enstitüsütr_TR
dc.subjectKavaid-i Türkitr_TR
dc.subject19. yüzyıltr_TR
dc.titleKavaid-i Türkitr_TR
dc.typemasterThesistr_TR
dc.contributor.departmentTürk Dili ve Edebiyatıtr_TR
dc.description.ozetÚavÀèid-i Türkì 19. yüzyılda İran coğrafyasında kaleme alınmış Farsça-Türkçe gramer ve sözlüktür. Eser, MirzÀ BÀbÀ-yi Ùabìb-i ÁştiyÀnì tarafından Türk olmayanlara Türkçeyi öğretmek maksadıyla hazırlanmıştır. Elimizde iki nüshası vardır: MN11350, MN6563. Her iki nüsha da Marèaşî Necefî Kütüphanesinde saklanmaktadır. ÚavÀèid-i Türkì adlı eserin incelenmesini konu alan tezimiz üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde eserin yazarı MirzÀ BÀbÀ-yi Ùabìb-i ÁştiyÀnì ve çevresi hakkında kısaca bilgi verilmiş, eserin yazılış amacı ve 19. yüzyılda İran coğrafyasında Türkçenin ne kadar işlek ve yaygın olduğuna değinilmiştir. Yazar Tebriz ağzını esas alarak eserini yazdığından, Türk tarihinde Tebriz şehrinin önemine işaret edilmiştir. Ayrıca, eserin dil tarihi araştırmalarındaki yeri ve önemi üzerinde durulmuş, yazım-ses özellikleri, söz çekimi ve söz yapımı, söz varlığı bakımlarından incelenmiştir. Bu incelemede 19. yüzyıl Tebriz ağzı, Eski Türkçe, Eski Oğuz Türkçesi, Azerbaycan ağızları, Anadolu ağızları ve bugünkü Tebriz ağzıyla da karşılaştırılmıştır. ÚavÀèid-i Türkì'de, bugünkü Tebriz ağzında kullanılmayan sözcüklerin yanısıra Eski Türkçenin ve Eski Oğuz Türkçesinin kimi özellikleri de tespit edilmektedir. Tebriz ağzında mastar ekinin yalnız kalın biçiminde ve geniş zamanın çokluk 1. kişisinde ek ünlüsünün yalnız yuvarlak biçiminde kullanılması bu ağzın karakteristik özelliğini oluşturmaktadır. Ayrıca kimi sözcüklerde birincil uzun ünlüler ve damak n'sinin varlığı yazımdan tespit edilmektedir.İkinci bölümde, eserin her iki nüshası da karşılaştırılarak Türkçeye çevrilmiştir. Çeviri kısmında geçen Türkçe biçimlerin yazı çevrimi Türk Transkripsiyon Sistemine uygun olarak yapılmış, her sözcüğün yanında nüshada geçen yazılış biçimleri ve Farsçaları da verilmiştir.Tezin Üçüncü bölümünde dizinler yer almaktadır. Dizinlerden biri ÚavÀèid-i Türkì'deki dil bilgisi terimlerinin Türkçe-Farsça, Farsça-Türkçe dizinleridir. Bu bölümde ÚavÀèid-i Türkì'deki Türkçe unsurların dizini de yer almaktadır. Türkçe sözcükler dizininde her madde başının bugünkü Tebriz ağzındaki ve ölçünlü Azerbaycan Türkçesindeki biçimleri de verilmiştir. Sona ÚavÀèid-i Türkì MN11350 nüshasının tıpkı basımı da eklenmiştir.tr_TR


Bu öğenin dosyaları:

Bu öğe aşağıdaki koleksiyon(lar)da görünmektedir.

Basit öğe kaydını göster