Basit öğe kaydını göster

dc.contributor.authorYılmaz, Mesut
dc.date.accessioned2021-09-29T07:28:56Z
dc.date.available2021-09-29T07:28:56Z
dc.date.issued2021
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/20.500.12575/75027
dc.description.abstractYıldız astrofiziğinin en önemli amaçlarından biri yıldız evriminin, bir başka deyişle yıldızların yaşamı boyunca geçirdikleri fiziksel ve kimyasal süreçlerin daha iyi anlaşılmasıdır. Bu amacın gerçekleşebilmesi, farklı evrim durumlarında bulunan çok sayıdaki yıldızın temel fiziksel parametrelerinin ve kimyasal bileşimleri ilebirlikte manyetik aktivite gibi bazı süreçlerin güvenilir biçimde ortaya konulmasına dayanmaktadır. Bununla birlikte astronominin en güncel ve sıcak konularından biri olan ötegezegen keşifleri ivmelenerek artmakta ve buna bağlı olarak gezegenlere ev sahipliği yapan yıldızların fiziksel ve kimyasal özelliklerinin ortaya konması da oldukça büyük önem kazanmış durumdadır. Bahsedilen fiziksel ve kimyasal özellikler, ağırlıklı olarak tayfsal ve fotometrik gözlemler sonucu elde edilen veriler kullanılarak gerçekleştirilmektedir. Bu anlamda sadece fotometrik gözlemler söz konusu amaçlara ulaşmakta yetersiz kalmaktadır. Tayfsal gözlemlerin yüksek çözünürlüğe sahip bir tayfçekerle gerçekleştirilmesi, özellikle yıldızların kimyasal bileşimi ve manyetik aktivite doğalarına ilişkin daha gerçekçi sonuçların elde edilmesini sağlamaktadır. Yıldızlara ilişkin bu türden kapsamlı araştırmalar, orta büyüklükteki teleskop (0,8 m - 1,5 m) ve yüksek çözünürlüklü bir tayfçeker yardımıyla kolaylıkla gerçekleştirilebilmektedir. Bununla birlikte, ötegezegen geçiş gözlemlerinin yine orta büyüklükteki teleskoplarla gerçekleştirilecek yüksek duyarlılıktaki fotometrik ve yüksek çözünürlüklü tayfsal gözlemleri ile keşif önerisi bulunan ötegezegenlerin doğalarının açığa kavuşturulması, fiziksel ve yörünge parametrelerinin elde edilmesi mümkün olmaktadır. Rasathanenin bulunduğu konum itibariyle ciddi bir ışık kirliliğine maruz kaldığı bilinmektedir. Bu durum Rasathane’nin mevcudunda bulunan 35 ve 40 cm ayna çapına sahip T35 ve T40 teleskoplarının kuruldukları zamanki limit parlaklık değerlerine ulaşılmasını dahi olanaksız hale getirmiştir. Son 10 yılda gözlemsel astronomide yaşanan hızlı gelişim, uzaya gönderilen araştırma teleskoplarının takip gözlemlerinin yer tabanlı teleskoplarla yapılmasını gerektirmiştir. Yer tabanlı teleskopların artan önemi nedeniyle Rasathane’nin mevcudunun geliştirilmesi ve modernizasyonu, üniversitemizin 50 yıllık bu gözde biriminin geleceği açısından büyük önem arz etmektedir. Yüksek çözünürlüklü bir tayfçeker ve duyarlı bir CCD kamera düzeneği ile donatılmış 80 cm’lik bir teleskop ışık kirliliği gibi dış kaynaklardan daha az etkilenebilecek ve bu şekilde rasathaneyi yeniden uluslararası anlamda bilimsel rekabete sokabilecektir. Dolayısıyla, rasathaneyi uluslararası bilimsel rekabete açık, modern gözlem araçlarıyla donatılmış ve ülkemizde astronomi alanında yetişmiş insan gücü kaynağına bir katkı sağlamak amacıyla bu altyapı projesi önerilmiştir. Önerdiğimiz bu altyapı projesi kapsamında ilk olarak Ankara Üniversitesi Kreiken Rasathanesi’ne 80 cm ayna çaplı yeni bir teleskop, yüksek çözünürlüklü bir tayfçeker ve teleskop binasına uygun bir kubbe kazandırıldı. Daha sonra, projeye uygun olarak seçilmiş bazı tek ve çift yıldızlar ile gezegen barındıran aday yıldızların tayfsal ve fotometrik gözlemleri yapılarak hedef cisimlerin yörünge, kimyasal bolluk, Doppler görüntülemesi ve olası gezegen parametrelerine ilişkin analizler gerçekleştirildi. Proje kapsamında talep edilen ekipmanlar kullanılarak elde edilen bulguların sonuçları ülkemiz gökbilim araştırma alanı çeşitliliğinin artmasına önemli bir katkı sağlayacağını göstermektedir. Bunun yanı sıra, yeni gözlem ekipmanları ulusal ve uluslararası ortaklığa dayalı bilimsel çalışmalar için de önemli bir potansiyel oluşturduğu anlaşıldı.tr_TR
dc.language.isotrtr_TR
dc.subjectParametretr_TR
dc.subjectYıldıztr_TR
dc.titleYıldızların Yörünge Parametreleri, Kimyasal Bollukları ve Manyetik Aktivite Doğalarının Araştırılmasıtr_TR
dc.typeOther / Diğertr_TR
dc.relation.journalAnkara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleritr_TR
dc.contributor.departmentFen Fakültesitr_TR
dc.identifier.startpage01tr_TR
dc.identifier.endpage47tr_TR
dc.relation.publicationcategoryRaportr_TR


Bu öğenin dosyaları:

Bu öğe aşağıdaki koleksiyon(lar)da görünmektedir.

Basit öğe kaydını göster