Özel ağaçlandırma kapsamında arazi tahsisi ve yapılan desteklerin değerlendirilmesi: Amasya İli örneği
Abstract
Bu araştırmada özel ağaçlandırma kapsamında devletin sağladığı teşvikler ve bu çerçevede Amasya ilinde yapılan özel ağaçlandırma projeleri incelenerek ülke geneli için değerlendirme yapılmıştır. Araştırmada, Amasya Orman İşletme Müdürlüğü tarafından yapılan 4 adet özel ağaçlandırma projesi ele alınmıştır. Öncelikle özel ağaçlandırmanın kavramsal boyutu ele alınarak, Türkiye’de yer alan mevzuat hükümleri, uygulama süreçleri ve sonuçları değerlendirilmiştir. Araştırma konusunun esasını teşkil eden ve yapılan teşviklerin belki de en önemlilerinden biri olan arazi tahsisi ve Devlet tarafından sağlanan diğer teşvikler irdelenmiş ve yeterliliği tartışılmıştır.
Orman ekosistemleri insanlığa ve diğer yaşam sistemlerine birçok fayda sağladığı için orman alanlarının sayısının ve yüzölçümünün artırılması için dünyada olduğu gibi Türkiye’de de yoğun çalışmalar yürütülmektedir. Türkiye’de özel ağaçlandırma çalışmaları alanında uzun yıllardan beri yürütülen faaliyetler kapsamında özel ağaçlandırma alanlarının sayısının ve yüzölçümünün artırılması hedeflenmektedir. Amasya ili örneği çerçevesinde 2010-2013 yılları arasında toplam 20 adet özel ağaçlandırma çalışmalarından örnek seçilen 4 adet projenin incelenmesi neticesinde; Türkiye’de de ister Hazine arazilerinin tahsisi şeklinde olsun, ister maddi yardımlar şeklinde olsun, çeşitli teşvik politikaları ile özel ağaçlandırma çalışmalarına ağırlık verildiği anlaşılmaktadır. Özel ormancılığın teşvikine yönelik politikaların uygulanmasında mevzuattan ve uygulamadan kaynaklanan çeşitli sorunların olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre özel ağaçlandırma çalışmalarının geliştirilmesine yönelik politikaların etkinliğinin artırılması açısından; bürokratik işlemlerin azaltılması ve teşviklerin parasal değerlerinin günümüz piyasa koşullarına göre güncellenmesi gerektiği ortaya çıkmaktadır. Özel ağaçlandırma projelerinin başarısının önceden kestirilmesi ve kaynakların etkin kullanımının sağlanması için önerilen projelerin kapsamlı yapılabilirlik çalışmalarının yapılması, proje finansmanı ve proje yönetim modelinin oluşturulması ve bu süreçlerde gayrimenkul geliştirme ve yönetimi uzmanlarının etkin görevlendirilmelerinin sağlanması, projelerin verimliliği ve kârlılığı açısından zorunlu görülmektedir.