Termal turizmde devre mülk yatırımlarının gayrimenkul geliştirme ve yönetimi açısından incelenmesi: Beypazarı İlçesi örneği
Özet
Bu çalışmada jeotermal kaynakların kullanım alanları ve kullanım koşulları, termal turizm alanında devre mülk yatırımlarının geliştirilmesi ve değerlendirilmesi öncelikle genel olarak incelenmiş ve ikinci aşamada ise araştırma alanı olarak seçilen Beypazarı ilçesi örneğinde devre mülk yatırımlarının analizi yapılmıştır. Türkiye’de termal kaynaklardan yararlanma; 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Üretimi Amaçlı Kullanılmasına İlişkin Kanun ve 5686 sayılı Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanunu hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilmektedir. Yerel düzeylerde sıcak su kaynağının 30-60°C arasında sıcaklık değerlerine sahip olması halinde, kaplıca ve hamam gibi termal turizme yönelik hizmetlerde kullanım mümkün olmaktadır. Son yıllarda sıcak su kaynağının kullanımını cazip hale getirmek için 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununun 57’nci ile 65’inci maddeleri arasında düzenlenen devre mülk projelerinin geliştirilmesine ağırlık verilmekte olup, sektörde termal tesis ve devre mülk projelerine yönelik yatırımların hızla büyüme eğilimine sahip olduğu dikkati çekmektedir. Devre mülk sistemindeki bağımsız bölümlerin mesken nitelikli olması, yararlanma süresinin 15 günden daha az olmaması, devir ve miras bırakılabilmesi, içinde ev eşyasının olması, bakım ve onarım giderlerinin paylaşılması ve kullanılamaması durumunda kiraya verilebilmesini mümkün kılan paylı bir mülkiyet olduğu belirlenmiştir. Devre mülke konu taşınmazın, ilçe merkezinde yer alan emsal taşınmazlarla karşılaştırılması yapılarak piyasa değerine dayalı değerleme çalışması yapılmıştır. Piyasa analizleri ve karşılaştırma çalışmalarının sonuçlarına göre devre mülk yatırımına konu olan taşınmazın, ilçe merkezinde bulunan beş adet emsal taşınmazın ortalama satış değerine oranla yaklaşık 3 kat daha yüksek satış değerine sahip olduğu ve devre mülk yatırımlarının cazibesinin oldukça yüksek düzeyde bulunduğu tespit edilmiştir. Devre mülk tesislerinin hem devre mülk yatırımcısı, hem de proje geliştiricisi yönlerinden birlikte analiz edilmesi gerektiği ve proje geliştirme, değerleme, finansman, proje, yapım ve tesis yönetimi hizmetlerinin gayrimenkul geliştirme ve yönetimi uzmanlarının sorumluluğu altında yürütülmesinin, proje ve yatırım başarısının artırılması için gerekli olduğu vurgulanmalıdır.