Kentsel sit alanlarında hazine mülkiyetinde taşınmazların geliştirme projelerinin yapım ve yönetimi: Ankara İli Çankaya İlçesi Saraçoğlu Mahallesi örneği
Özet
Değer; keşfedilen veya farkına varılan, çoğu zaman göreceli bir kavram olmasına rağmen, korunabilir, ölçülebilir ve yaratılabilir. Tasarrufların yatırıma dönüştürülmesinde, somut ve görünür olması, hukuki açıdan geri alınması zor olan mülkiyet hakkı gibi önemli bir ayni hak sahipliği kazandırması ve bu hakkın doğrudan özel veya tüzel kişilere bağlı olarak korunması ve miras yoluyla devredilebilen sabit bir yatırım olması, ekonomik, siyasal ve finansal dalgalanmalardan diğer yatırım araçlarına göre nispeten daha az ve geç etkilenmesi, aynı zamanda gelir getirici özelliği ile ekonomik sürdürülebilirliğinin olması ile nicel ve nitel özelliklerine bağlı olarak kısa veya uzun vadede malikine sağladığı kazanç oranının yüksek olması sebebiyle güvenilir bulunduğu için daimi bir yatırım aracı olarak tercih edilen gayrimenkullerin, salt alım ve satıma konu olması veya niteliği çeşitlilik gösteren bir gayrimenkulün, arsa, konut, dükkan, ofis, iş ve ticaret merkezi, kamu konutları gibi yapılara dönüştürülerek değerlendirilmesi yoluyla yapılan geliştirme modellerinin dışında, sahip olunan gayrimenkulün ekonomiye kazandırılması için potansiyelindeki fonksiyonların öne çıkarılarak her nevi sürdürülebilir bir yatırım haline getirilmesi ve dönüştürülmesi, özellikle kentlerde hızla artan yapı stokunun ve çeşitliliğin işleyen yatırımlara dönüştürülerek değerlendirilmesine imkan sunan gayrimenkul geliştirme yöntemi seçenekleri arasında yer almaktadır.
Yeni finansal ve ekonomik yatırım aracı olarak değerlendirilen bu yöntemin, yeni konut, hastane, kamu hizmet binaları, iş ve ticaret merkezlerinin inşaatı ile canlandırılmaya çalışılan ekonomilerde, mevcut bina stoklarının ve beklenilen ekonomik başarıyı gösteremeyen özel sektör ve kamu ortaklığıyla yapılan kamu yatırımlarının, yeniden ekonomiye kazandırılması seçeneklerinden biri olarak kullanılması gereken fonksiyon değişikliği ve yeniden işlevlendirme yöntemlerinin, toplumsal hassasiyetler ve değerlerle iç içe geçmiş kültür ve tabiat varlıklarının ekonomiye kazandırılmasında da kullanılabileceğinin gösterilmesi amaçlanmış, bu doğrultuda toplumla doğrudan ilişki içinde olan, Hazine mülkiyetindeki kentsel sit alanlarının Ankara Saraçoğlu Mahallesi özelinde incelenmesi ve çözüm önerilerinde bulunulması için, kamu kurum ve kuruluşlarından edinilen bilgilerden, alan verilerinden, daha önce alan üzerinde yapılan ve spesifik yönlerden ele alınan literatür çalışmalarından yararlanılarak, kültürel, toplumsal ve ekonomik yönlerden ve yönetimsel sürdürülebilirlik yönünden ideal bir projenin oluşturulabilmesi için göz önünde bulundurulması gereken konular ve alan özelinde öneriler ortaya konulmaya çalışılmış ve kentsel yaşam alanlarının ekonomiye kazandırılması ile ilgili sektörleri de kendisiyle birlikte yeniden hareketlendirmesi beklenen inşaat sektörünün canlandırılması için, niteliklerine bakılmaksızın yalnızca yapı stoku olarak değerlendirilerek bir sermaye aracı olarak görülmesinin, kentsel sit alanlarında yaşatılması ve korunması gereken alanlar için tek yönlü bir bakış açısı olacağı, bu alanların kente, kentliye ve ekonomiye kazandırılmasında sosyal, kültürel, tarihsel ve ekonomik değerler gibi her nevi değerin çalışmaya yön vermesi ve disiplinlerarası uzmanlıkların koordinasyonu ve bakış açısı ile insan odaklı projelerin ortaya konulmasının gerekliliğini öngören gayrimenkul geliştirme ve yönetiminin uzmanlık alanına başvurulması gerektiği vurgulanmalıdır.