Optiksel uydu görüntülerinde çakıştırma, değişim algılama ve izleme
Özet
Bu çalışmanın amacı, Orta Anadolu koşullarında buğday yetiştirilen alanlarda taban gübrelemesinde yoğun olarak kullanılan DAP gübresine alternatif olması beklenen nano boyutlu P’lu gübre ve biyokömür ile kaplanmış fosforlu gübrenin etkilerini incelemektir. Ayrıca bitkinin geç dönemde yapılan yaprak fosfor uygulamasına tepkisi belirlemek de amaçlanmıştır. Bu nedenle 3 farklı strateji; nano-P’lu gübre, biyokömür kaplı P’lu gübre ve geç dönemde yapraktan P uygulamasının etkisi birbirinden bağımsız olarak buğdayda Haymana koşullarında 2 yıl süre ile araştırılmıştır. Laboratuvar koşullarında elde edilen nano-P ve biyokömür kaplı P azalan dozlarda (8, 6, 4 kg P2O5 da-1) ekimle birlikte uygulanmış ve etkileri referans uygulama olan DAP (8 kg P2O5 da-1) ile karşılaştırılmıştır. İlk iki strateji (nano-P ve biyokömür kaplı P) amacına yönelik olarak başaklanma başlangıcında alınan tüm bitki örnekleri ile hasatta alınan tane örneklerinin makro (N, P, K, Ca, Mg) ve mikro (Fe, Zn, Cu, Mn) element konsantrasyonları belirlenmiştir. Üçüncü strateji olan geç dönemde yapraktan P uygulamasında ise yapraktan H3PO4 ve nano-P başaklanma başlangıcında ve sonunda olmak üzere 2 kez uygulanmıştır. Yaprak uygulamalarının etkinliğini belirlemek için hem gübreleme öncesi hemde 1. ve 2. gübreleme sonrası alınan bitki ile hasatta alınan tane örneklerinin makro ve mikro element konsantrasyonları belirlenmiştir. Ayrıca 3 farklı stratejide yapılan uygulamaların verim öğelerine (tane verimi, bin tane ağırlığı, hasat indeksi, tane protein oranı) etkisi de bu çalışmada belirlenmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre; nano-P uygulaması ile bitki P, N ve K konsantrasyonları ile tane Fe, Zn konsantrasyonları referansa göre genellikle artarken, biyokömür kaplı P’lu gübrelerin incelenen parametreler üzerine etkisi önemli olmamıştır. Yapraktan P uygulamaları ile incelenen parametrelerden yalnızca tane protein oranı kontrole göre artmış ve kaynaklar arasında H3PO4 uygulaması daha etkili olmuştur. Sonuç olarak geliştirilen yeni nesil gübrelerin P tüketimini azaltarak konvansiyonel gübrelere alternatif olabileceği fakat bu konuda farklı özellikteki bitki ve topraklarda daha fazla çalışma yapılmasının gerekli olduğu belirlenmiştir.
The aim of this study was to investigate the effects of fertilizers containing nano phosphorus and biochar coated P fertilizer as an alternative to DAP fertilizer, which is used extensively as basal fertilization in wheat growing areas in Central Anatolia conditions. In addition, the plant response to late term foliar phosphorus application was also evaluated. Therefore, 3 different strategies; nano-P, biochar coated P fertilizer and late term foliar P application were investigated independently in wheat plants under Haymana conditions for 2 years. Nano-P and biochar coated P fertilizer obtained under laboratory conditions were applied in decreasing doses (8, 6, 4 kg P2O5 da-1) with sowing and their effects were compared with 8 kg P2O5 da-1 as reference treatment. For this purpose, macro and micro element concentrations were defined in all plant samples taken at the beginning of booting stage and grain samples taken at harvest. In the late period foliar P, which is the third strategy, H3PO4 and nano-P were applied to foliage at the beginning and end of the booting. In order to define the effectiveness of foliar fertilizers, macro (P, N, K, Ca and Mg) and micro (Fe, Zn, Cu and Mn) element concentrations were defined in the samples taken before and after the 1st and 2nd fertilization and the grain samples taken during the harvest. The effects of all P fertilizatin strategies on yield components were also determined in this study. According to the results obtained from the research; while the concentrations of plant P, N and K and grain Fe, Zn generally increased with nano-P application, the effect of biochar coated P fertilizers on the parameters examined was not found to be significant. Among the parameters examined with leaf P applications, only the grain protein content increased compared to the control and H3PO4 application was found more efficient among the sources. As a result, it has been defined that the new developed fertilizers can be an alternative to conventional fertilizers by reducing the P consumption but more studies are required on plants and soils with different characteristics.