Orhan Pamuk’un ve Herta Müller’in romanlarında mekân
Özet
Edebiyat eseri zaman, mekân ve kişi başta olmak üzere birçok bileşenin bir
araya getirilerek oluşturulduğu bir sentezdir. Okuyucuya hayal kurma ve zihindekileri
yerleştirme imkânı sağlayan mekân eserin anlaşılırlığını etkileyen bir unsurdur. Mekân
aracılığıyla kişinin ne hissettikleri ve okuyucuya iletilmek istenen mesaj
somutlaştırılarak verilir. Bu mesajı içeren mekân türleri sayıca fazladır. Eserlerin
insanlığa katkısını dikkate alarak verilen Nobel ödülü de yazarın başarısını dünyaya
duyurur. Pamuk’un ve Müller’in, bu başarısı eserlerinde sosyal ve tarihi gerçeklikleri
eleştirilerden kaçınmadan ifade edebilmelerinde yatar.
Bu çalışmada Türk ve Alman edebiyatından bu ödüle layık görülen iki yazarın,
Orhan Pamuk’un ve Herta Müller’in romanlarında mekân eklektik yöntemle ayrıntılı bir
şekilde incelendi ve karşılaştırıldı. Giriş bölümünde çalışma hakkında genel bilgi
verildikten sonra birinci bölümde kuramsal altyapıya, ikinci bölümde yazarlar hakkında
bilgiye, üçüncü bölümde eserlerin incelenmesine yer verilerek sonuç kısmında
karşılaştırma yapıldı.
Farklı siyasal tutumlara tanıklık eden yazarların mekân üzerinde buluştukları ve
ayrıştıkları noktaların belirtilmesiyle şehirleşmenin, insanın mekâna hükmetme
güdüsünün dış ve iç mekândaki yansımaları açıklandı.