Türkiye'de gazete haberlerini konu alan yüksek lisans tezleri: Yöntem sorunsalı, eğilimler ve ideoloji kavramlaştırmaları
Özet
Bu çalışmada Türkiye’de iletişim anabilim dalları altında yapılmış ve gazete
haberlerini konu edinen yüksek lisans tezlerinin, ideoloji yaklaşımları incelenmiştir.
Nicel ve nitel biçimde yapılan bu incelemede çoklu yöntem kullanılmıştır. Nicel bölümde
evrendeki 409 tez bibliyometrik yöntemle çözümlenmiş, üniversite ve dönem başlıkları
altında, çalışmaların anabilim dallarına, ön plana çıkan konularına, kuramsal
yaklaşımlarına, yöntemlerine, hipotez durumlarına ve inceledikleri gazetelerin kapsamına
göre nasıl dağılım gösterdiğine bakılmıştır. Nitel bölümde, amaçsal yöntem ile örnekleme
alınan 39 tez, gerçeklik - ideoloji ilişkisi çerçevesinde üç başlık altında tartışılmıştır.
Birinci başlıkta, gerçekliğin haberler ile aktarıldığını savunan liberal yaklaşımla yazılmış
tezler ele alınmıştır. İkinci başlıkta gazeteler ile gerçekliğin siyasi otorite ya da
sermayenin çıkarları için çarpıtıldığını savunan ekonomik belirlenimci ve araçsalcı
araştırmalar incelenmiştir. Üçüncü başlıkta da gerçekliğin basın ile inşa edildiğini
vurgulayan çalışmalar, ideoloji bağlamında tartışılmıştır. Bu üç başlık altında, tezlerde
benimsenen kuramsal ve yöntemsel yaklaşımların ideoloji tartışmasına getirdiği
sınırlılıklar ile çalışmalarda kuram ve yöntemin uygulanması esnasında ideoloji
ekseninde ortaya çıkan sorunlar irdelemiştir.