Alevi-Bektaşi menâkıbnamelerine göre Alevilik
Özet
Muharrem Erdem, Alevi-Bektaşi Menâkıbnamelerine Göre Alevilik, Yüksek
Lisans Tezi, Danışman: Prof. Dr. Osman Aydınlı, 147 s.
Günümüze kadar yalnızca sözlü kaynaklarla geldiği düşünülen Alevilik
gerçekte yazılı kaynaklara da sahip olduğu son yıllarda yapılan araştırmalarda
ortaya konulmuştur. Bu yazılı kaynakların bir kısmı da “menâkıbnâme” ya da
“velâyetname” olarak isimlendirilen eserlerdir. Bu çalışmada Alevi-Bektaşi
Velâyetname/Menâkıbnameleri, Menâkıbul-Kudsiye’den başlanarak sırasıyla;
Velâyetname-i Hacı Bektaş-ı Veli, Makâlât Şeyh Safi Buyruğu, Saltıknâme, Hacım
Sultan ve Menâkıbnamesi, Abdal Musa Velâyetnamesi, Kaygusuz Abdal, Seyyid Ali
Sultan Velâyetnamesi, Şucaeddin Veli ve Velâyetnamesi, Vilâyetname-i Şahi Gö’cek
Abdal, Koyun Baba Velâyetnamesi, Demir Baba Vilâyetnamesi ve Veli Baba
Menâkıbnamesi şeklinde incelenmiştir.
Alevi-Bektaşiliğin yazılı kaynaklarından olan velâyetname ve menâkıbnameler:
İnanç Esasları, İbadet Esasları ve Ahlak, Tarikat Erkânı ve Adab başlıkları altında
incelenmiştir. İncelenmesi sonucunda bu velâyetname ve menâkıbnamelerin,
olayların olduğu dönemin zihniyetini taşıması açısından çok önemli olduğu, Alevi
ve Bektaşilikle ilgili önemli bilgilere sahip olduğu görülmüştür.
Sonuç olarak Alevi-Bektaşi menâkıbnamelerinde İslami geleneğin özellikle de
Alevi geleneğin ürettiği terminolojinin bu eserlerde yer aldığı görülmektedir.