Hayvancılığa dayalı KOBİ’lerin yerel ekonomiye katkıları: Erzurum ili örneği
Özet
Bu çalıĢmada, Erzurum ilinde hayvancılığa dayalı ürün iĢleyen KOBĠ‟lerin yerel ekonomik kalkınmaya
katkıları incelenmiĢtir. AraĢtırmanın ana materyalini belirlenen köylerde hayvancılık faaliyeti
gerçekleĢtiren iĢletmelerden ve hayvansal ürün iĢleyen KOBĠ‟lerden anket yoluyla temin edilen veriler
oluĢturmuĢtur. AraĢtırma kapsamında 80 üretici, 20 süt iĢletmesi, 5 et iĢletmesi, 5 yem fabrikası ile
toplam 110 anket yapılmıĢtır. Ayrıca 13 adet kesimhaneye iliĢkin bilgiler alınmıĢtır. Anketler SPSS
istatistik programında analiz edilmiĢtir.
Hayvansal ürün iĢleyen KOBĠ‟lerin yerel ekonomiye en önemli katkılarından birisi, yerelde üretilen
hayvansal ürünlere talep oluĢturmalarıdır. Süt ve et iĢletmelerinin tamamı hammadde teminini il
içerisinden karĢılarken, yem iĢletmeleri diğer bölgelerden de karma yem hammaddesi tedarik
etmektedirler. Süt iĢletmeleri yılda 100 ile 400 ton arasında süt iĢleyerek, sütü katma değerli ürünlere
dönüĢtürmektedir. Et iĢletmeleri günde 300 kg ile 10 ton arasında değiĢen kapasite ile üreticilerden temin
ettikleri canlı hayvanı et ürünlerine dönüĢtürmektedirler. Yem fabrikaları saatte 10 ton ile 20 ton yem
iĢleme kapasitesine sahiptir. Bu iĢletmelerin kurulu kapasiteleri %50 ve %70 arasında değiĢmektedir.
Hayvancılığa dayalı faaliyet gösteren KOBĠ‟lerin yerel ekonomiye önemli katkılarından bir diğeri ise
istihdam olanaklarıdır. Ġncelenen süt iĢletmelerinin %50‟si 1-9 arasında, %50‟si 10-49 arasında istihdam
yaratmaktadır. Yine 3 et iĢletmesi 1-9 arasında istihdam yaratırken, diğer bir iĢletme 10-49, bir iĢletme de
50-249 arasında istihdam yartmaktadır. AraĢtırma kapsamında görüĢülen yem fabrikalarında ise yaklaĢık
200 kiĢi istihdam edilmektedir.
Sektörde tespit edilen problemler çözüme kavuĢturulduğunda, sektörün il ekonomisine katkısı artacaktır.
Bu hususta yerelde faaliyet gösteren KOBĠ‟lerin büyük firmalar karĢısında rekabet etme Ģansını elde
edebilmeleri açısından, dünyadaki stratejiler incelenmiĢ ve sektördeki aktörler için kümelenme
yapılanması önerisi sunulmuĢtur.