Marmara Bölgesi ve Kuzey Anadolu’da Yayılış Gösteren Mus Linneaus, 1758 (Mammalia: Rodentia) Cinsi Türlerinde Mitokondriyal DNA Sitokrom Oksidaz Alt Ünitesi 1 (CO1) ve Nükleer DNA Apolipoprotein B (APOB) Gen Bölgelerinin Analizi

Abstract

: Bu proje çalışmasında, Marmara ve Kuzey Anadolu bölgelerinde 44 lokaliteden, 48 adet Mus domesticus ve 35 adet Mus macedonicus olmak üzere toplamda 83 örnek analiz edildi. Analizlerde, mitokondriyal DNA gen bölgesi olarak Sitokrom Oksidaz alt ünite 1 (CO1) ve nükleer DNA gen bölgesi olarak Apolipoprotein B (APOB) dizileri kullanıldı. Çalışmada, APOB gen bölgesi için 23 haplotip, CO1 gen bölgesi için 33 haplotip elde edilmiştir. Her iki gen bölgesi için oluşturulan filogenetik ağaçlara göre, M. domesticus örnekleri dağınık bir kümeleşme gösterirken, M. macedonicus örnekleri iki soy hattına ayrıldı. CO1 gen bölgesine göre M. domesticus’un Posof (Ardahan) örneği türünün diğer bireylerinden farklılık gösterirken, Trakya-Güney Marmara-Adalar soy hatları birarada kümelendi. M. macedonicus’ta, Samsun-Kurupelit örnekleri diğer örneklerden ayrıldı. APOB gen bölgesinde ise, M. domesticus örneklerinden Ardahan ve Borçka diğer örneklerden ayrıldı. M. macedonicus’ta Gökçeada-Uğurlu örneği diğer soy hatlarından ayrıldı. CO1 gen bölgesi verileriyle oluşturulan evrimsel ayrılma zamanı analizinde iki tür arasındaki farklılaşmanın yaklaşık 4.79 Myö gerçekleştiği tahmin edildi. Bu farklılaşma zamanının Akdeniz Tuzluluk Krizi’nden (5.96-5.33 Myö) sonra iklim değişikliklerinin ve tektonik olayların hüküm sürdüğü erken Pliyosen dönemine karşılık geldiği tespit edildi. M. domesticus’un Ardahan soy hattının türün geri kalanından yaklaşık 1.73 Myö ayrıldığı tahmin edildi. Bu ayrılma zamanı da Pleyistosen iklim değişiklikleri dönemine karşılık gelmektedir.