Afet riski altındaki alanların dönüştürülmesi: Yıldırım Belediyesi Örneği

Abstract

Türkiye’nin çok önemli bir kısmının, başta deprem olmak üzere afetlerin riski altında olduğu ve buna karşın mevcut yapı stokunun büyük bir kısmının ise muhtemel afetlere karşı dayanıklı olmadığı bilinmektedir. Bu durum, 1999 Marmara ve 2011 Van Depremlerinde bir kez daha ortaya çıkmıştır. Bu risk halen artarak devam etmekte ve deprem haritası incelendiğinde ülkenin % 90’ına yakın kısmında deprem riskinin yüksek olduğu görülmektedir. Bazı illerin yakın bir zaman içinde çok şiddetli bir depremle karşı karşıya kalacağı, bilim adamlarınca sıklıkla ifade edilmektedir. Bursa İli Yıldırım İlçesi de zemin özellikleri ve depremsellik yönünden genellikle riskli yerleşim alanlarından oluşmaktadır. Bunun için 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanuna göre riskli yerleşim alanlarının hızla dönüşüm çalışmaları kapsamına alınması zorunlu görülmektedir. Bu çalışmada; öncelikle kentsel dönüşüm çalışmaları ve özellikle 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında Yıldırım Belediyesi Kentsel Dönüşüm Projesi uygulaması incelenmiştir. İncelenen proje; 7 mahallede 499 hektar alanı kapsadığı için söz konusu projenin etaplar halinde gerçekleştirilmesi uygun görülmüştür. İlk olarak 55 hektar olarak belirlenen 1. etap, Yıldırım Belediye Meclisi ve Bursa Büyükşehir Belediye Meclisi tarafından uygun görülmüş ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca onaylanmasının ardından söz konusu alanda proje çalışmalarına başlanmıştır. Yıldırım Belediyesi tarafından 2013 yapılan ihale sonucu da yüklenici firmaya iş teslimi yapılmış ve saha çalışmasının yapıldığı 2014-2015 döneminde projenin 1. etabının kaba inşaat seviyesinde devam ettiği gözlemlenmiştir. Proje uygulama alanının kaçak ve riskli yapılardan arındırılarak düzenli bir yapılaşmanın sağlanması, halkta kentlilik bilincinin oluşturulması, yaşam kalitesinin artırılması ve sosyo-ekonomik yönde olumlu etkilerinin olması beklenmektedir. Belediyelerde kentsel dönüşüm projelerinin geliştirilmesi, proje fizibilitesi, proje uygulama çalışmaları ile etki değerleme çalışmalarının rasyonel esaslara dayalı olarak yürütülebilmesi için ilgili birimlerde gayrimenkul geliştirme ve yönetimi bölümü lisans ve lisansüstü programlarından mezun olanların kariyer uzmanı olarak istihdam edilmesinin zorunlu olduğu dikkati çekmektedir.