Yol harcamalarına katılma payında yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri
Abstract
Günümüzde sınırları ve hizmetleri genişleyen belediyelerin, bu hizmetleri yerine getirirken karşılaştıkları sorunların başında mali kaynak yetersizliği gelmektedir. Belediyeler, merkezi hükümetin yaptığı katkıların yanı sıra çeşitli kaynak arayışlarına girerek mali yöndeki bu sıkıntıyı aşmaya çalışmaktadırlar. Bunların başında 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu ile belirlenen vergi, harç ve harcamalara katılım payları gelmekte olup, söz konusu gelir kaynaklarında matrahın tespiti özel önem taşımaktadır. Bu çalışmada; kaynak araştırması, yargı kararları ve seçilmiş örnek olayların analizine dayalı olarak Türkiye’deki belediye yönetimlerinin hizmetlerinin finansmanının temel kaynaklarından biri olan öz gelir kalemlerinden harcamalara katılma payı önce genel olarak değerlendirilmiş, bunların bir türü olan yol harcamalarına katılma payının mevzuata uygun olan hesaplama yöntemleri ile belediyelerde sık rastlanan mevzuata uygun olmayan uygulamalarının örneklerle tartışılması yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre yol harcamalarına katlım paylarının hesaplanmasına yönelik olarak uygulamada sık rastlanan hatalar, seçilmiş ilçe belediye örneğine ilişkin uygulama sonuçları karşılaştırmalı olarak analiz edilerek ortaya konulmuştur. Ayrıca katılım payı hesaplama yönteminde yapılması önerilen düzeltme yöntemleri örneklerle açıklanmış ve katılım payı uygulamasının kanunun emrettiği şekilde tespiti ve tahsilinin yapılması ve belediyelerde özgelirlerin artırılmasına yönelik çalışmaların rasyonel biçimde yürütülebilmesi için ilgili birimlerde üniversitelerin gayrimenkul geliştirme ve yönetimi bölümlerinin lisans ve lisansüstü programlarından mezun olan uzmanların istihdam edilmesinin gerekliliği ve sağlayabileceği potansiyel avantajlar da ortaya konulmuştur.