| dc.description.abstract | Araştırmada,Türkiye'de özellikle kadınlar açısından kronik bir hal almış olan okumaz yazmazlık sorununun çözülmesi için benimsenen yaklaşım ele alınmakta ve bu yaklaşımın kadınların güçlendirilmesine ne ölçüde yer verdiğini tespit etmek amaçlanmaktadır. Diğer bir deyişle bu çalışmada halk eğitim merkezlerinde yetişkinler için düzenlenmekte olan okuma yazma kurslarının kadınların güçlendirilmesine nasıl katkıda bulunduğunu ortaya koymak hedeflenmektedir. Bu amaçla öncelikle yetişkin okuma yazma eğitimine yön veren ulusal metinlerde kadınların güçlendirilmesi sorunsalının nasıl ele alındığı değerlendirilmiştir. Ardından güçlendirme yaklaşımının uygulamada ne düzeyde hayat bulduğunu tespit edebilmek amacıyla bir yetişkin okuma yazma kursu (Başkent Halk Eğitim Merkezi İkinci Kademe Okuma Yazma Programı) bağlamında kurs katılımcılarının hangi boyutlarda güçlendiği ele alınmıştır. Araştırmada, nitel araştırma yaklaşımı kullanılmış ve sözü edilen amaca iki temel eksen üzerinden hareket edilerek ulaşılmaya çalışılmıştır. Birincisi, ilgili literatür, belgeler ve raporlar üzerinden yapılan analizdir. İkinci eksen ise okumaz-yazmaz nüfusun varlığını koruduğu bir mahallede düzenlenen bir yetişkin okuma-yazma programında gerçekleştirilen gözlem ve görüşmelere dayanmaktadır. Diğer bir deyişle, araştırmada ilgili literatür ve veriler ile okuryazarlık ve okuma yazma eğitiminde kadınları güçlendirilme ilişkisi çözümlenmekte, öte yandan bir okuma yazma programındaki uygulama incelenerek bu ilişkinin kadınların yaşamlarındaki karşılığı, kadınların kendi sözleri üzerinden çözümlenmektedir. Okumaz yazmazlığın özellikle kadınlar açısından bir sorun olmayı sürdürdüğü ülkelerde kadınların güçlendirilmesi perspektifini içeren okuma yazma eğitimi,çözümün önemli bir parçası haline gelmiştir. Türkiye'de okuma yazma eğitiminin özellikle kadınların güçlendirilmesi için yeniden ele alınması, okumaz-yazmazlık sorununun sağlıklı bir şekilde çözülebilmesi açısından önem taşımaktadır. Araştırmada özetle şu sonuçlara ulaşılmıştır: Okuma yazma eğitiminde geçmişten bu yana uygulanmakta olan yaklaşım okuma yazma öğrenmeyi toplumsal pratiklerle ilişkilendirmemektedir. Okuma yazma öğretimi salt teknik bir becerinin öğretimi olarak görülmektedir. Dolayısıyla bu tür bir kavrayış okuma yazma eğitiminin toplumsal pratiklerle ilişkisini kurmanın uzağındadır. Bu nedenle kadınların güçlendirilmesi okuma yazma eğitimi sürecinde oldukça sınırlı bir şekilde ele alınmaktadır. Ancak okuma yazma kurslarında ders kitaplarındaki içerikle desteklenen bir güçlendirme atmosferi oluşturulamasa da, kurslarda yalnızca kadınların bir arada oluşları, kendilerine benzer sorunlara sahip kadınlarla düşünsel bir faaliyet gerçekleştirmeleri, deneyimlerini paylaşmaları bile okuma yazma kursuna devam eden kadınları psikolojik ve bilişsel açıdan güçlendirmektedir. Buna karşın kurs katılımcısı kadınlar oldukça sınırlı ekonomik ve politik güçlenme deneyimi yaşamışlardır.
In this research it is aimed to analyse the approach adopted for solving the illiteracy case that became a chronical problem especially for women in Turkey and to analyse to what extent this approach gives place to the empowerment of women. In other words it is intended to evaluate the literacy courses for adults in People Education Centers within the perspective of women's empowerment. For this purpose, first national documents, that dominate adult literacy education, are reviewed considering how they handle women's empowerment problematic. Then in order to identify to what extent empowerment problematic is being applied to practice, a literacy course for adults (Başkent People Education Center Second Level Literacy Programme) has been researched and within the scope of this course in which dimensions the course attendants have been empowered has been analysed. In this research qualitative research technique has been used. In the study, two basic lines have been used to reach the mentioned aim. First one is the analyse of the related literature, documents and reports. Second one is based on the observations and interviews made with the attendants of a literacy course for adults organised in a region that upholds an illiterate population. In other words, in this study the relationship between the related literature and data and empowerment of women in literacy education is being analysed. On the other hand the response of this relationship in the practice is being analysed through own expressions of women attending a literacy programme. Literacy education embracing women's empowerment perspective has been an important part of the solution of illiteracy especially in the countries that illiteracy keeps on being a problem for women. In order to solve illiteracy problem sturdily, literacy education should be reconsidered especially for the empowerment of women in Turkey. In brief, the following conclusions came through in this study: the approach being used from past to present in literacy education for adults does not associate learning literacy with social practices. Literacy teaching is taken only as teaching a technical skill. Thus such an understanding is far from relating literacy education to social practices. For this reason empowerment of women problematic is dealt in a very limited way in the literacy education process in Turkey. But although an empowering atmosphere that is supported by the content of course materials is not formed in the literacy courses, even women's being together with other women, realising an intellectual activity with the women who have similar problems, sharing their experiences, empower women attendants of literacy courses on psychological and cognitive dimensions. On the other hand women attendants went through a very limited economical and political empowerment experience. | tr_TR |
