Birleşmiş milletler barış güçleri: Sudan’ın Darfur bölgesinde bulunan UNAMID barış gücü örneği
Özet
İlk olarak 1948 yılında oluşturulan barış güçleri, Soğuk Savaş yıllarında çoğunlukla devletler arasında yaşanan savaşların ve çatışmaların ardından geleneksel görevleri olan ateşkesi gözlemleme ve tampon bölge oluşturma görevlerini yerine getirmekteydiler. Soğuk Savaş sonrası çatışmaların boyut değiştirmesi ve insani krizlere yol açması ile birlikte, BM güçlerinin görevlerinde önemli değişiklikler olmuş, barış güçleri barışı koruma misyonlarının yanında barış yapma, barışı zorlama ve barışın inşasında görev yapmaya başlamışlardır. Barış güçlerinin Soğuk Savaş sonrası değişen bu görev yapısına en güncel örneklerden biri de Sudan’ın Darfur bölgesinde görevlendirilen UNAMID barış gücüdür. BM Antlaşması’nın VII. Bölümü kapsamında görevlendirilmiş UNAMID barış gücü, barış koruma misyonlarının yerine getirdiği geleneksel faaliyetlerinin yanısıra barış yapma, barışı zorlama ve barışın inşası görevlerini de yerine getirmektedir. Bu çalışmada, öncelikli olarak barış güçleri ile ilgili teorik çerçeve çizilmiş, daha sonra bunun nasıl pratiğe dönüştüğü ve ne ölçüde başarılı olduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır. Her ne kadar geniş yetkiler ile donatılmış ve büyük bir bütçe ayrılmış olsa da, görevlendirilmesinden itibaren geçen 12 yılda, UNAMID amaçlarına hedeflenen ölçüde ulaşamamış, ancak sivillerin korunması ve çatışma sonrası bölgenin stabilize edilmesinde önemli rol oynamıştır.