Merkez Bankasının uyguladığı politikalarının gayrimenkul piyasasına etkileri
Özet
Değişen koşullara ve Türkiye’nin içinde bulunduğu ekonomik şartlara göre şekillenen
gayrimenkul talebinin karşılanması, birçok faktöre bağlıdır. Özellikle bina veya konut
alım-satımı veya el değiştirmesi açısından ele alındığı zaman, gayrimenkul piyasalarını
etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Uyguladığı para politikaları ve politika araçları
ile gayrimenkul piyasalarını etkileyen aktörlerin başında TC Merkez Bankası,
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu ve diğer kamu otoriteleri gelmekte olup,
söz konusu kurumların farklı görev ve yetkileri birbirini tamamlayan niteliğe sahiptir.
Bu çerçevede yapılan çalışmada; TC Merkez Bankası, Türkiye İstatistik Kurumu ile
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün kayıtlarından yararlanılarak ele edilen 2010-
2014 dönemi makroekonomik verileri kullanılarak konut satışları ve bunu etkileyen
faktörlerin değerlendirilmesi yapılmıştır. Hazırlanan veri setinin analizinde; olası bütün
fonksiyon formları denenmiş ve en uygun bulunan modele ilişkin sonuçların analizi ve
değerlendirilmesi yapılmıştır. Genel değerlendirme ve ekonometrik analiz sonuçlarına
göre TC Merkez Bankası tarafından uygulanan para politikası araçlarının konut
satışlarına etkisi özel olarak incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre başlıca
makroekonomik değişkenlerin konut satışları ve doğal olarak talebini ne yönde ve
ölçüde etkilediği ve konut piyasasının düzenlenmesi için alınması gereken önlemelerin
temel çerçevesi çizilmiştir. Analiz sonuçlarına göre kredi faiz oranları, aylık tüketici
fiyat endeks sayısı, Türkiye konut fiyat endeks sayısı ve aylık tüketici fiyatları endeks
sayısı konut satış hacmini negatif yönde; yabancılara konut satışı, hizmet sektörü
çalışan sayısı ve aylık üretici fiyat endeks sayısı değişkenleri ise konut satışlarını pozitif
yönde etkilemektedir. Makro düzeyde konut pazarının analizi ve politika geliştirme
sürecinin, gayrimenkul geliştirme ve yönetimi alanında temel çalışma konularının
başında geldiği ve doğal olarak bu alanlarda rasyonel çalışma yapabilmek için bütün
kamu ve özel kurumlarda gayrimenkul geliştirme ve yönetimi uzmanlarının istihdam
edilmesinin rasyonel planlama ve uygulama yönünden zorunlu görülmektedir.