İnşaatlarda ve yapıların kullanımında salınan karbon miktarını etkileyen faktörlerin analizi ve salınan karbonun azaltılması olanakları

Abstract

Araştırma sonuçları 2015 yılında dünyanın toplam enerji arzının % 40’ının yapıların yaşam döngüsü aşamalarında kullanıldığını ve belirtilen büyüklükteki enerjinin de karbon emisyonuna neden olduğunu göstermektedir. Enerji üretimi ve kullanımında ortaya çıkan insan kaynaklı karbon emisyonları, atmosferdeki sera gazı miktarının % 33’ünü oluşturmakta ve sera gazı emisyonundaki artış da küresel sıcaklığı arttırarak iklim değişikliği ve diğer önemli çevre sorunlarına neden olmaktadır. Bu anlamda yapıların yaşam döngüsü boyunca enerji kullanımı; inşaat ve yıkım aşamalarında oluşan somutlaşan enerji ve yapının kullanım aşamasında havalandırma ve aydınlatma gibi kullanımlar sonucu ortaya çıkan operasyonel enerjidir. Bu çalışmanın amacı yapıların yaşam döngüsü aşamalarının incelenmesi ve bu döngüde ortaya çıkan somutlaşan enerjinin ve operasyonel enerjinin analiz edilip, söz konusu enerjilerin kullanımı ile salınan karbon miktarının farklı stratejiler kullanılarak azaltılabilme olanaklarını irdelemektir. Araştırma sonuçlarına göre yapıların yaşam döngüsünde salınan karbon emisyonunun azaltılabilmesi için hem somutlaşan enerjinin, hem de ısıtma, soğutma ve sıcak su ihtiyacının karşılanması için gerekli olan operasyonel enerjinin çok boyutlu olarak bütüncül bir yaklaşımla değerlendirilmesinin sürdürülebilirlik açısından kaçınılmaz olduğunu göstermektedir. Özellikle tasarım aşamasında yapıların enerji verimliliği için önlemlerin alınması, karbon salınımının daha başlangıçta kontrol edilmesini sağlayarak daha düşük maliyetli, etkili ve zaman tasarruflu bir yöntem olabileceği düşünülmektedir. Daha sonraki aşamalarda önlem alınması da mümkün olmakla birlikte, söz konusu önlemlerin maliyetleri yüksek ve uygulama olanaklarının daha zor olması yanından, önlem alınıncaya kadar olan dönemde karbon salınımına olan olumsuz etkinin de birlikte değerlendirilmesi gerekecektir. Kamu politikalarında enerji verimliliği yüksek yapıların tasarımı ve inşaatı için teşvikler verilmesinin karbon salınımının azaltılması veya indirgenmesi yaklaşımı olabileceği vurgulanmalıdır.