Sıçanlarda pentilenterazol ile oluşturulan nöronal hipereksitabiliteye eşlik eden otonomik ve davranışsal yanıtların biyotelemetrik yöntemle analizi
Özet
İnsanda gelişen epileptik nöbetler sırasında veya deney hayvanlarında oluşturulan epileptik
ataklara bağlı olarak çeşitli otonomik belirtiler ortaya çıkmaktadır. Vücut sıcaklığı düşüşü (hipotermi)
de bu otonomik belirtiler arasındadır. Nöbet gelişimiyle aynı zaman diliminde ortaya çıkan
hipoterminin, nöbet gelişimi üzerine kolaylaştırıcı etkisi olabileceği öne sürülmektedir. Bu
varsayımdan hareketle projemizde, insandaki absans tipi epileptik nöbetlerin deneysel bir modelini
oluşturmak üzere kullanılan kimyasal bir konvülsan madde olan pentilentetrazol (PTZ) sıçanlara
enjekte edilmiş ve oluşan hipotermik yanıt ve nöbet aktivitesinin birbirleriyle ilişkili olup olmadıkları
incelenmiştir. Vücut ağırlıkları 260 – 310 g arasında değişen erişkin Wistar albino sıçanların vücut
sıcaklığı ve elektroensefalogramları eş zamanlı olarak telemetrik bir sistem aracılığıyla kaydedildi
(implant modeli. CTA-F40, DSI, Transoma Medical, MN, ABD). PTZ enjeksiyonu (30 mg/kg, cilt
altına) ile akut bir hipotermik yanıt oluştu Vücut sıcaklığı ortalama 9 dakika içinde düşmeye başladı ve
30 dakika içinde minimal bir değere ulaştı (ΔT: -1.55 ± 0.18ºC). Enjeksiyondan ortalama 7.50 dakika
sonra konvülsif olmayan bir spike aktivitesi gözlendi ve bu aktivite hipotermik yanıt boyunca sürdü.
GABAA reseptörünün allosterik bir agonisti olan klonazepam (0.5 mg/kg, cilt altına; PTZ
enjeksiyonundan 30 dakika önce) uygulamasıyla hipotermik yanıt ve spike aktivitesi tümüyle bloke
oldu. Aynı reseptör üzerinde etkili diğer bir ilaç olan klordiazeposit uygulamasıyla ise (3 mg/kg, cilt
altına), uygulama yapılan sıçanların bir bölümünde hipotermik yanıt bloke edildi ve bu sıçanlarda spike
aktivitesi de büyük çoğunlukla inhibe oldu. Klordiazeposit uygulamasıyla diğer bir grup sıçanda
hipotermik yanıt bloke olmadı ancak, hipoterminin varlığına karşın bu sıçanlarda spike aktivesi
gözlenmedi. Bulgularımız, PTZ ile oluşan hipotermik yanıt ve spike aktivitesinin GABAA reseptörleri
üzerinden oluşabildiğini ama, her iki yanıtın birbirinden bağımsız olarak geliştiğini göstermiştir.